Εκδήλωση τιμής και μνήμης πραγματοποίησε η ΕΛΜΕ Ημαθίας την Τετάρτη 15/11 στο φουαγιέ της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών. Μεταξύ των παρευρισκόμενων οι δημοτικοί σύμβουλοι Θ. Δέλλας και Γιάννης Τσαναξίδης, ο δ/ντης Β/Θμιας Θ. Αλατζόγλου κ.α

Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος της ΕΛΜΕ Χρήστος Πούλος ενώ στη συνέχεια ομιλίες έκαναν τα μέλη του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων 1967-1974 Γιάννης Κατσαρός και Βασίλης Δεμουρτζίδης. Αναφέρθηκαν αναλυτικά στις αιτίες επιβολής της δικτατορία, στον αντιδικτατορικό αγώνα και στο αποκορύφωμα του με την ηρωική εξέγερση του Πολυτεχνείου. Αναφέρθηκαν ακόμη στο ότι τα μηνύματα του Πολυτεχνείου παραμένουν ζωντανά και επίκαιρα όπως και τα συνθήματα «ΨΩΜΙ- ΠΑΙΔΕΙΑ- ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» , «ΕΞΩ ΟΙ ΗΠΑ, ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΝΑΤΟ». Επίσης εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους στον αγώνα του Παλαιστινιακού λαού.

Στη παρέμβαση του συγγραφέας-δημοσιογράφος Αλέκος Χατζηκώστας αναφέρθηκε σε πλευρές της 7χρονης δικτατορίας στη Ημαθία όπως οι συλληφθέντες κατά τη διάρκεια της, τα αντιστασιακά σκιρτήματα, η δράση του ΣΦΒ, ο πρώτος γιορτασμός του Πολυτεχνείου στη Βέροια κ.α.

Ολόκληρη η παρέμβαση του Αλέκου Χατζηκώστα

Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από τον φοιτητικό, εργατικό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου.

Συνεχίζουμε στον δρόμο όσων αγωνίστηκαν τότε για "Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία". Αίτημα επίκαιρο σήμερα που η σχετική και απόλυτη φτώχεια εξαπλώνεται, η μόρφωση αγοράζεται ανάλογα με το πορτοφόλι, η δικτατορία του κεφαλαίου συντρίβει με τη σιδερένια φτέρνα της τις ζωές και τα όνειρα της νεολαίας.

Συνεχίζουμε στον δρόμο όσων έγραψαν τότε στις πύλες του Πολυτεχνείου το σύνθημα "Εξω οι ΗΠΑ - έξω το ΝΑΤΟ". Σύνθημα που φέτος ακτινοβολεί ακόμα περισσότερο, αφού η Παλαιστίνη έχει γίνει σφαγείο από τον ισραηλινό στρατό κατοχής, με τη στήριξη ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και με κίνδυνο μιας γενικότερης ανάφλεξης στην περιοχή.

Στην παρέμβαση μου θα σταθώ σε ορισμένα «στιγμιότυπα» της 7 χρόνης διδακτορίας στην Ημαθία

Συμπληρώνονται 56 χρόνια από το πραξικόπημα της 21ης Απρίλη. Ήταν χαράματα Πέμπτης προς Παρασκευή, όταν το ραδιόφωνο μαζί με τα εμβατήρια μετέδιδε ότι «από της 2ας πρωϊνής λόγω της δημιουργηθείσης εκρύθμου καταστάσεως, ο Στρατός ανέλαβε την διακυβέρνησιν της χώρας» και ότι «επανήλθε εν ισχύει ο Νόμος ΔΞΘ/1912 περί καταστάσεως πολιορκίας με κήρυξη του Στρατιωτικού Νόμου». Ταυτόχρονα δινόταν στη δημοσιότητα το σχετικό «Βασιλικό Διάταγμα» με βάση το οποίο καταργούταν 11 από τα 114 άρθρα του τότε Συντάγματος.

Το απόγευμα της 21ης ορίζεται από τον βασιλιά Κωνσταντίνο «επαναστατική κυβέρνησις» στην οποία πρωθυπουργός αναλαμβάνει ο Κωντσαντίνος Κόλλιας, π. εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, αντιπρόεδρος και υπουργός Εθνικής Αμυνας ο στρατηγός Γρ. Σπαντιδάκης, υπουργός Προεδρίας ο Γ. Παπαδόπουλος, υπουργός Εσωτερικών ο Στ. Πατακός και ο Ν. Μακαρέζος υπουργός Συντονισμού. Στις 22 Απριλίου συμπληρώνεται η «Εθνική Κυβέρνησις» και αποτελείται πλέον από 14 «Υπουργούς» και 5 «Υφυπουργούς».
Αμέσως ξεκινούν οι διώξεις των «επικίνδυνων για την δημόσια ασφάλεια». Σε εφαρμογή του σχεδίου «ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ» οι αρμόδιες υπηρεσίες της Χωροφυλακής, με έγγραφο του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης (Γ.Α 1002/7-443657) άνοιξαν τους σχετικούς φακέλους που διατηρούσαν όπου περιέχονταν τα ονόματα των «υπόπτων και επικινδύνων για τη δημόσιαν τάξιν και ασφάλειαν». Αμέσως μετά συνεργεία χωροφυλάκων άρχισαν γιγαντιαία επιχείρηση για να συλλάβουν τους «υπόπτους». Η πλειοψηφία από αυτούς συνελήφθησαν στα σπίτια τους και οδηγήθηκαν αρχικά (αφορά αυτούς από τη Βέροια) στο κτήριο του σημερινού Δημαρχείου, στο 5ο δημοτικό, ενώ στη συνέχεια στον Κολινδρό Πιερίας. Στη συνέχεια μέσω Θεσσαλονίκης με οχηματαγωγά οδηγήθηκαν στα νησιά της εξορίας (κυρίως Γυάρο). Να τονίσουμε εδώ ότι αγωνιστές από τη Νάουσα, με την ενημέρωση για δικτατορία κατέφυγαν στο Βέρμιο. «Τη τέταρτη μέρα μας είπαν να κατέβουμε και συλληφθήκαμε»

Σύμφωνα με έρευνα (πηγή: «Η άγνωστη νύχτα της 21ης Απριλίου 1967» Τ. Κοντογιαννίδη) την πρώτη ημέρα του πραξικοπήματος συνελήφθησαν συνολικά 6.135 άτομα και στην πορεία των επόμενων ημερών έφτασαν τους 6.500 (μεταξύ των οποίων 300 γυναίκες)
Συλληφθέντες στην Ημαθία.

Από την Ημαθία ένας πρώτος κατάλογος των συλληφθέντων περιλαμβάνει τους παρακάτω αγωνιστές (οι περισσότεροι είχαν φυλακιστεί ή εξοριστεί τα προηγούμενα χρόνια, που είχαν ακολουθήσει τον εμφύλιο, ως αγωνιστές της Αντίστασης αλλά και του ΔΣΕ, ενώ υπήρχα και νεότεροι στελέχη της ΕΔΑ και της ΔΝΛ):
Αληχανίδης Ιωάννης, Αθανασιάδης Αριστείδης, Χατζηδημητρίου Δημήτρης, Κόγιας Νίκος, Τσαουσίδης Χαράλαμπος, Δόμανος Θωμάς, Ελευθερίου Νίκος, Σιδηρόπουλος Γιώργος, Ταξιαρχόπουλος Γιώργος, Τσαντεκίδης Θ., Μπίσμπα Φρόσω, Τσιώνου Σ., Βύζας Μαργαρίτης, Ακριβόπουλος Ιωάννης, Αγγέλου Ε., Καβαλάρης Λουκάς, Μαργαρίτης ή Χωροπανίτης Ε., Πιτάκης Αλέκος, Γιαντσή Δ., Πέτσας Ιωάννης, Γερασιμίδης Δημήτρης, Κόγιας Αντώνης, Τσαγκαλίδης Μιλτιάδης, Τσαλουχίδης Π., Σιδηρόπουλος Η. Ζαμπουγιάννης Ν., Μακρής Κώστας, Μαργαρίτης Αντώνης, Στόκας Ιωάννης, Μπίσμπας Σωτήρης, Τσαλουχίδου Μαρία, Γαβριηλίδης Ιωάννης, Καραφουλίδης Χαράμπος, Αγγέλου Κ., Βάντσιας Γ. Λαπατούρας Κ. Γυριχίδης Κολτσίδας Γ. Ρακίμπεης Α., Τεπελένης Γ., Πασχαλίδης Δημήτρης, Παπαστεργίου Βασίλης, Γκόντριας Σ., Κυριακού Ζήσης, Περόγλου Δημήτρης, Σπυριδωνίδης Μενέλαος, Μπιτζέλης Φ., Κυρατζόπουλος Κ., Τσαντήλας Δ., Τρομπούκης Α., Αϊνατζής Κώστας, Κεραμιδάς Π., Λίγγος Ε., Μπέτζιου Θ., Τσαγανίδης Α., Κιάτσης Γ., Μασμανίδης Π., Στυλιανού Δ., Χατζηγεωργίου Φ., Μιχαλόπουλος Κώστας, Πεπερίδης Α., Κουμπουλίδης Θ., Παπαδόπουλος Χ., Βλάχος Δημήτρης, Παπαστατίδης Ιωάννης, Καλλιαρίδης Μ., Μουρατίδης Γιώργος, Γιαννόπουλος Σ., Μήττας Κώστας, Κασαπίδης Σ., Πατρίκας Ε., Πατρίκας Βασίλης, Λαναράς Θ., Μπαστούνης Ηλίας, Παρασκευαϊδης Β., Ανδρεάδης Ανέστης, Βόγκας Γιώργος, Μαλιαράς Ν.Καραβασίλης Η. Χειμώνας Ε., Κατσαρός Π., Λιόλιος Α., Μπέτζιος Κ., Μώκιος Ι., Χατζηπαράσχης Α., Ιωαννίδης Π., Κακολίδης Α., Τσακιρίδης Χ., Μελισανίδης Κ., Βάσογλου Σ., Προκόπης Ιωάννης, Γκίκα Ισμήνη, Πασαλίδης Γ., Μυλωνάς Κώστας, Τσεγκελίδης Α., Σουφλιώτης Γ., Καλιαρίδης Δ., Οικονομίδης Κ., Μορφίδης Α., Παπής Αντώνης, Μορφίδης Κ.
Φυσικά στη συνέχεια είχαμε και άλλες συλλήψεις, ενώ ορισμένοι από τους συλληφθέντες, υπογράφοντας «Δήλωση» αφέθηκαν ελεύθεροι, με «περιοριστικούς» όρους. Νέο κύμα συλλήψεων ξεσπά κατά την περίοδο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973.

Ο απόηχος του Πολυτεχνείου

Στις 19/11/1973 στη πρώτη σελ. της εφημερίδας ΦΡΟΥΡΟΣ της ΗΜΑΘΙΑΣ διαβάζουμε: «ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΗΣΥΧΙΑ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ ΕΙΣ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΜΑΣ.Κατά παρελθόν Σάββατον 17ην τρέχοντος μηνός εκηρύχθη ως γνωστόν στρατιωτικός νόμος καθ΄ άπασαν την επικράτειαν συνπέια τω γεγονότων τα οποία έλαβον χώραν εις Αθήνας, Θεσσαλονίκην και Πάτρας. Εις τον νομόν μας επεκράτησε πλήρης τάξις και ησυχία»

Στις 17/11 κυκλοφορεί η βδομαδιάτικη εφημερίδα ΒΕΡΟΙΑ. Δεν υπάρχει καμιά αναφορά.

Στις 24/11 έχει πρωτοσέλιδη αναφορά: ΕΚΗΡΡΥΧΘΗ Ο ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ ΑΠΟ ΤΗΣ 17Ης ΝΟΜΕΒΡΙΟΥ. ΕΚΛΟΓΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΝ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΦΣΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑΞΕΩΣ. ΕΙΣ ΤΟΝ ΝΟΜΟΝ ΜΑΣ ΕΠΕΚΡΑΤΗΣΕΝ ΑΠΟΛΥΤΟΣ ΤΑΞΙΣ»

Αντιστασιακά σκιρτήματα

Δεν υπήρχε οργανωμένο αντιδικτατρικό κίνημα στην Ημαθία. Είχαμε όμως αγωνιστικά σκιρτήματα, που ξεκινούσαν από την παρακολούθηση ραδιοφωνικών σταθμών του εξωτερικού, μέχρι τα ανέκδοτα στις παρέες, συζητήσεις από πρώην φυλακισμένους (δεν διαπιστώθηκε η παρουσία παράνομων κομματικών οργανώσεων) κ.α

- Ιδιαίτερη αναφορά να κάνω σε δύο αγωνιστές που συμμετείχαν στην παράνομη δράση της ΚΝΕ, ΑντιΕΦΕΕ και φυλακίστηκαν:

- Αντώνης Παπής, στέλεχος ΔΝΛ από τη Νάουσα, που αποκτά επαφές από το 1969 με ΚΝΕ Θεσ/νικη και δημιουργεί επαφές με Νάουσα και Γιαννιτσά.

- Ρίτα Γιαννούλη-Λάϊου από τη Βέροια, συμμετείχε δραστήρια και στην κατάληψη Πολυτεχνείου ως μέλος της Αντι-ΕΦΕΕ και συνελήφθηκε-βασανίστηκε τον Φλεβάρη του 1974.

-Να σημειώσουμε την θαρραλέα αρθογραφία του Γ. Χιονίδη (μετέπειτα βουλευτή της Ε.Κ) στην εφημερίδα ΦΡΟΥΡΟΣ.

- Να σημειώσουμε εδώ τον ΣΦΒ, που κάλεσε στο φοιτητικό χορό που θα γινόταν το Πάσχα του 1973, στο κέντρο της Εληάς στην ομώνυμη πλατεία, να τραγουδήσουν, τον Γιώργο Νταλάρα (παιδί 24 χρονών τότε) και την Χαρούλα Αλεξίου ( μικρό κορίτσι, στα πρώτα της βήματα). Ο Νταλάρας αποδέχθηκε την πρόσκληση θέτοντας έναν και μοναδικό όρο" να μην καλεστεί στην εκδήλωση από τον φοιτητικό σύλλογο κανένας επίσημος της χούντας" η δε συμμετοχή του, προσφορά στον σύλλογο, θα ήταν αφιλοκερδής. Πράγματι έτσι και έγινε. Η Βέροια τότε έζησε μια από τις καλύτερες εκδηλώσεις της εποχής εκείνης, όσοι δε παραβρέθηκαν εξιστορούσαν για χρόνια αυτήν τους την εμπειρία.  Την επόμενη ημέρα του χορού που οι φοιτητές πήγαν  στο ξενοδοχείο "ΠΟΛΥΤΙΜΗ'( όπου κατέλυσαν τραγουδιστές και μουσικοί), να πληρώσουν το ξενοδοχείο και τους μουσικούς, τους περίμενε μια μεγάλη έκπληξη. Ο Γιώργος Νταλάρας ( που η συμμετοχή του στην εκδήλωση ήταν αφιλοκερδής) είχε ήδη πληρώσει και το ξενοδοχείο με δικά του χρήματα και είχαν αναχωρήσει για την Αθήνα.

-Ο Σύλλογος Φοιτητών Βέροιας δεν ήταν από τους τοπικούς συλλόγους που ανέπτυξαν αντιστασιακή δράση όπως άλλοι τοπικοί φοιτητικοί σύλλογοι. Όμως μέλη του βρέθηκαν στις κινητοποιήσεις στην Θεσσαλονίκη (κυρίως) αλλά και ορισμένοι στη Αθήνα. Κάποιες συνελήφθησαν (Ρίτα Γιαννούλη)

Μετά τον Ιούλη του 1974 υπάρχει μία έντονη ενεργοποίηση, καθώς βρέθηκε σε πορεία αποχουντοποίησης. Τρεις αναφορές για τη δράση του:

- Από τη 3η Γ.Σ του ΣΦΒ (1974 Αύγουστος;) στην πορεία αποχουντοποίησης του : «…Μέχρι σήμερα ο σύλλογος κατευθυνόταν από εξωφοιτητικούς παράγοντες με τη βοήθεια και τη δουλικότητα μερικών μελών. Η δράση αυτών των μελών χρησιμοποιήθηκε για να αποπροσανατολίση το σύλλογο ώστε να χαρακτηρίζεται από τους συμπολίτες μας ο σύλλογος ως σύλλογος χορών και δεξιώσεων . Κάτω από το πρόσχημα της δήθεν απολίτικης στάσης του συλλόγου εξυπηρετούσαν τα πολιτικά συμφέροντα της δικτατορίας…» 

-Έκθεση για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου 10-22/11 στο εκθετήριο του δήμου. Γράφει ο ΦΡΟΥΡΟΣ της ΗΜΑΘΙΑΣ: «…Τιμή και προσκήνυση στα παλληκάρια του Πολυτεχνείου. Ιερό μνημόσυνο. Το τελούν με ιερή ευλάβεια από χτες την Κυριακή οι φοιτητές του συλλόγου Βεροίας μέσα στην αίθουσα εκθέσεων του Δήμου Βέροιας. Πλούσιο φωτογραφικό και έντυπο υλικό- Μαρτυρίες συγκλονιστικές-Χιλιάδες πολίτες δακρύζουν αντικρίζοντας τις φοβερές μαρτυρίες. Ευγε στο Σύλλογο Φοιτητών Βεροίας»

-Παρέμβαση για τους μαθητές: «Καταγγελία του ΣΦΒ. Ο ΣΦΒ καταγγέλλει  τον απογορευτικό-καταπιεστικό μηχανισμό που λειτουργεί απέναντι σε κάθε προοδευτική εκδήλωση. Πιο συγκεκριμένα καταγγέλουμε την απαγόρευση που δέσμευσε τον καθηγητικό και μαθητικό κύκλο να παρακολουθήσει τη διάλεξη της 11/11/1974 με θέμα: Προβλήματα της Μέσης Παιδείας» που διοργάνωσε ο ΣΦΒ. Καταγγέλλουμε ονομαστικά την αντιπροοδευτική απόφαση του Επιθεωρητού Κοσμά και τις πιέσεις που ήσκησαν οι καθηγήτριες Ζάχου και Αμοιρίδου στον μαθητικό κόσμο και στην αστυνόμευση που έπαιξε ρόλο ψυχολογικής βίας και αρνητικότητας. Παράλληλα διαμαρτυρόμαστε για το κλείσιμο της έκθεσης μας «Γεγονότα του Πολυτεχνείου 1973» και απαιτούμε από κάθε αρμόδιο να πάρει υπεύθυνο θέση στο ερώτημα που βάζουμε. Άλλαξε τίποτε αλήθεια; Συμπολίτη νάσαι σίγουρος ότι ο ΣΦΒ ενάντια σε όλες αυτές τις ανελεύθερες συνθήκες που βάζουν φρένο στη πρόοδο δεν θα λυγίση. Γνωρίζοντας τη ευθύνη του απέναντι στα Κοινωνικά προβλήματα της πόλης μας θα συνεχίση με την ίδια διάθεση να προσφέρει τις υπηρεσίες του για καλητέρευση και προκοπή.»

Σχόλια

• Δεν υπάρχουν σχόλια για αυτό το άρθρο.

Δεν σας επιτρέπεται η υποβολή σχολίων. Παρακαλούμε συνδεθείτε.