Παρασκευή, 01 Νοέ, 2024

  • Κανένα σχέδιο...
  • ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΚΚΕ: Κατεπείγουσα ερώτηση για την απαράδεκτη απαγόρευση από το Ισραήλ της λειτουργίας της υπηρεσίας UNRWA του ΟΗΕ
  • ΠΕΑΕΑ/ΔΣΕ: Κατέθεσε εκ νέου αναφορά στο Ευρωκοινοβούλιο για τη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων
  • ΕΣΗΕΑ: Καταδικάζει την επίθεση κατά του δημοσιογράφου του «Ριζοσπάστη» και τη βίαιη προσαγωγή του
  • ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑΣ: Συνάντηση με αντιπροσωπεία εποχικών και συμβασιούχων πυροσβεστών
  • Σοκ για την ανάπλαση στο ιστορικό πάρκο της Νάουσας
Κανένα σχέδιο...1 ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΚΚΕ: Κατεπείγουσα ερώτηση για την απαράδεκτη απαγόρευση από το Ισραήλ της λειτουργίας της υπηρεσίας UNRWA του ΟΗΕ2 ΠΕΑΕΑ/ΔΣΕ: Κατέθεσε εκ νέου αναφορά στο Ευρωκοινοβούλιο για τη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων3 ΕΣΗΕΑ: Καταδικάζει την επίθεση κατά του δημοσιογράφου του «Ριζοσπάστη» και τη βίαιη προσαγωγή του4 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑΣ: Συνάντηση με αντιπροσωπεία εποχικών και συμβασιούχων πυροσβεστών5 Σοκ για την ανάπλαση στο ιστορικό πάρκο της Νάουσας6

Το Σχόλιο της Ημέρας

Στον πάτο οι μισθοί!

«Το ξεκαθαρίζουμε, δεν θα υπάρχουν μειώσεις». Αυτό έλεγε και ξανάλεγε μονότονα η υπουργός Εργασίας, ζητώντας και τα εύσημα για τον νέο τρόπο καθορισμού του κατώτατου μισθού που θα θεσμοθετήσει η κυβέρνηση από το 2027. Πρόκειται για τον «αλγόριθμο», στον οποίο, όπως έλεγε η Νίκη Κεραμέως, «δεν θα επεμβαίνει κανείς», πέρα βέβαια από τα .... Περισσότερα

Από την εκδοτική δραστηριότητα στην περίοδο της κατοχής

από Η Άλλη Άποψη
Από την εκδοτική δραστηριότητα στην περίοδο της κατοχής

του Αλέκου Χατζηκώστα

Το ζήτημα των εκδόσεων κατά τη διάρκειας της κατοχής- δεν κάνουμε λόγω για το πλήθος των παράνομων αντιστασιακών εκδόσεων- είναι ένα ζήτημα πολύ λίγο φωτισμένο. Και όμως κάτω από την μπότα του κατακτητή και παρά τις επιπλέον δυσκολίες (π.χ πείνα, έλλειψη πρώτων υλών, κατασχεμένα τυπογραφεία κ.α) υπήρχε αξιόλογη «νόμιμη» εκδοτική δραστηριότητα από πλήθος συγγραφέων, που ας μην ξεχνάμε ένα μεγάλο μέρος τους είχε προσχωρήσει στο ΕΑΜ.

Για το σημερινό μας δημοσίευμα αξιοποιούμε μελέτη-άρθρο του Χρυσόστομου Γανιάρης στο κείμενό του στην “Επιθεώρηση Τέχνης” (Τεύχος 87-88, Μάρτιος Απρίλιος 1962. και το περιοδικό «Εθνική Αντίσταση» Τεύχος 72, Σεπτέμβρης 1991. Να ξεκαθαρίσουμε ότι οι αναφορές τους αφορούν μόνο την Αθήνα.

Γράφει χαρακτηριστικά για το «κλίμα» της εποχής: “… οι Αθηναίοι … αντικατάστησαν αμέσως τον καθημερινό χαιρετισμό του “Καλημέρα” με το “Καλή Λευτεριά”. Ποιος έδωσε το σύνθημα; Ποιος άλλος από την άμετρη αγάπη του Έλληνα στην πατρίδα, στην λευτεριά και στην αντίστασή του στην βία και στην αδικία; Από την ίδια μέρα κιόλας ο καθένας μας, που δεν πέρασε ποτέ απ’ το μυαλό του πως μπορούσε να νικήσει η βία και η αδικία, άρχισε να συλλογιέται και να ετοιμάζει την αντίστασή του, παθητική στην αρχή, πιο δραστήρια αργότερα, όσο περνούσε ο καιρός και εξακολουθούσε χειροτερεύοντας η σκλαβιά.

Μιας τέτοιας μορφής και σημαντική αντίσταση ήταν και η εκδοτική. Οι συνθήκες τότε της ζωής: η αναδουλειά, ο περιορισμός στο σπίτι, οι ατέλειωτες νύχτες, ήταν ευνοϊκές για το διάβασμα, όχι όμως και για την έκδοση βιβλίων, με το λίγο και άσχημο χαρτί, με τους αδυνατισμένους εργάτες, με τα παρακολουθούμενα τυπογραφεία και τις λογοκρισίες. Έτσι κάθε βιβλίο της εποχής εκείνης ήταν αντίσταση, ήταν ο αχός της αιώνιας ελληνικής φωνής, ήταν η παρουσία της αθάνατης ελληνικής σκέψης. Κάθε βιβλίο τότε, και το πιο αδιάφορο, μπορούσε να παρεξηγηθή από τους κατακτητές … και είχε τους κινδύνους του”. Στο εν λόγω κείμενό του ο Χρυσόστομος Γανιάρης από τα βιβλία που τυπωθήκανε μέσα στην Γερμανική Κατοχή κατέγραψε τα κυριότερα λογοτεχνικά κατατάσσοντάς τα στις εξής κατηγορίες: 1) Ποιητικά – 2) Διηγήματα και Μυθιστορήματα – 3) Ιστορικά και Βιογραφικά – 4) Δοκίμια, Κριτικές και Μελέτες – 5) Ταξίδια, Λαογραφία, Θέατρο – 6) Μεταφράσεις.

Ας δούμε όμως συγκεκριμένα τις αναφορές του

Από τον εκδοτικό οίκο «Αετό» κυκλοφορεί τον Ιούνιο του 1941 το βιβλίο του Θ. Κορνάρου «Καλοί και κακοί». Μια σειρά βιβλία κυκλοφορούν κρυφά χέρι – χέρι, χειρόγραφα και εικονογραφημένα μάλιστα. Το πρώτο χειρόγραφο βιβλίο ήταν- σε 100 αντίτυπα- τα «Κριτικά» του Σικελιναού με ζωγραφική του Σπύρου Βασιλείου και ξανατυπώθηκε στη συνέχεια στο Κάιρο, Ακολούθησε το «Μεσ’ απ’ τα τείχη» με αγωνιστικά ποιήματα του Σωτήρη Σκίπη (σε 100 αντίτυπα και ζωγραφική του Σπύρο Βασιλείου). Του ίδιου ζωγράφου για το γιορτασμό της 25ης Μαρτίου 1943 κυκλοφόρησε ξυλογραφία με τετράστιχο Σικελιανού.

“1) Ποιητικά:

Του Νικηφόρου Βρεττάκου “Ηρωική Συμφωνία” που γράφτηκε, όπως αναφέρεται μέσα, “όταν ο Ναζισμός έχανε κάθε ελπίδα στον κυματοθραύστη του Στάλινγκραντ” και κυκλοφόρησε αρκετόν καιρό σε χειρόγραφο. Του Νίκου Γκάτσου “Αμοργός” ελεύθεροι στίχοι που έκαμαν εντύπωση. Γ. Δελή «Αλοτινά και αλλόκοσμα». Του Νίκου Εγγονόπουλου “Επτά Ποιήματα” και “Μπολιβάρ” με ζωγραφική προμετωπίδα του ίδιου, ελεύθεροι στίχοι με συμβολικό ηρωικό περιεχόμενο. Του Οδυσσέα Ελύτη “Ήλιος ο Πρώτος” με προμετωπίδα του Γιάννη Τσαρούχη, ελεύθεροι στίχοι που στέριωσαν την θέση του μέσα στους πρώτους νέους ποιητές μας. Του Δημήτρη Λαγού “Ανάμεσα Ναι και Όχι” με 5 ζωγραφικά σχεδιάσματα του Πάνου Βαλσαμάκη (τουφεκίστηκε μαζί με άλλους αξιωματικούς του Ναυτικού στα 1945). Νύση Μεσηνέζη «Δειλινό» με 38 λυρικά ποιήματα. Του Λάμπη Χρονόπουλου “Τ’ άστρο του χειμώνα” σ’ ελεύθερο στίχο, με εικόνες και πλουμίδια του Φώτη Κόντογλου. Εδώ ταιριάζει ν’ αναφέρουμε και την “Γυναίκα της Ζάκυνθος” του Σολωμού, φροντισμένη από τον Λίνο Πολίτη Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που εκτός από την γενικώτερη σημασία της παρουσίαζε και πολλήν επικαιρότητα. Αστέρη Κοβατζή «Πρώτη άνοιξη». Λ. Κουκουλα «Τρίγλυφο», Τίλας Μπαλή «Πυρόκανθοι». Κωστή Παλαμά «Βραδυνή φωτιά», μεταθανάτια συλλογή. Γιάνη Ρίστου «Δοκιμασία» και «Πλαιά Μαζούρκα» σε ρυθμός βροχής. Βασίλη Ρώτα “Παιδιάτικα τραγούδια”. Άγγελου Σικελιανού “Αντίδωρο” επιλογή από τα λυρικά του. Γ. Σπαταλά «Ωρα πολέμου». Γεωργίας Ταρσούλη «Μωραϊτικα τραγούδια», δημοτικά και άλλα.

2) Διηγήματα και μυθιστορήματα:

Της Έλλης Αλεξίου “Λούμπεν”. Ι. Αναγνώστου «Μυρτώ». Τάσου Αθανασιάδη “Θαλασσινοί Προσκυνητές”. Ηλία Βενέζη “Αιγαίο” διηγήματα με σχέδια Γιώργη Βακαλό. Η “Αιολική γη” με πλουμίδια του Κ. Γραμματόπουλου και η “Γαλήνη” σε δεύτερη έκδοση. Της Ειρήνης Γαλανού “Κόντρα στον άνεμο” μυθιστόρημα που διαβάστηκε πολύ. Αλκη Γαλανόπουλου «Το δάσος με τους πιθήκους» οκτώ διηγήματα ψυχογραφικά. Του Θράσου Καστανάκη “Τον καιρό της Ειρήνης”, “Η φάρσα της νιότης” και “Επιλογή” με δέκα διηγήματα στολισμένα με ξυλογραφίες και πλουμίδια του Κ. Γραμματόπουλου. Του Φώτη Κόντογλου ο “Πέδρο Καζάς” ανατύπωση. Του Θ. Κορνάρου «Ο δαίμονας» και το «Δε θα πεθάνουμε» θαρρετά διηγήματα με σχέδια Αλεξανδρίδου. Του Λουντέμη, το «Γλυκοχάραμα» και η «Εκσταση». Του Καραγάτση “Το χαμένο νησί”, “Νυχτερινή ιστορία”, “Ο τρελλός με τα κουδούνια”, “Το Μπουρίνι”, “Λειτουργία σε λα ύφεσις” με ξυλογραφίες της Λουκίας Μαγγιώρου και “Ο Κοτζαμπάσης του Καστρόπυργου” (από την τριλογία του “Ο κόσμος που πεθαίνει”) που εξαντλήθηκε αμέσως. Του ιδίου ξανατυπωθήκανε στο ίδιο διάστημα “Ο Συνταγματάρχης Λιάπκιν”, η “Χίμαιρα”, η “Λιτανεία των ασεβών” και το “Συναξάρι των Αμαρτωλών”. … Του Κοσμά Πολίτη “Τρεις Γυναίκες” και β’ έκδοση του “Ερόικα” και του “Λεμονόδασος”. Του Παντελή Πρεβελάκη “Το χρονικό μιας Πολιτείας”, β’ έκδοση. Του Αλεξ. Μελά «Μαρί Τερέζ». Του Σικελιανού «Κωστης Παλαμάς». Του Α. Σκανδάμη ‘Η κόρη του κύκνου». Του Σωτήρη Σκίπη «Ιντερμέδια» έντεκα διηγήματα. Του Κώστα Σούκα “Θάλασσα” που διαβάστηκε πολύ. Του Γ. Σφακιανάκη «Αγνή Πλυλά» μυθιστόρημα. Του Άγγελου Τερζάκη “Του έρωτα και του θανάτου” 10 διηγήματα και “Στοργή” νουβέλα. Κρ. Αθανασούλη «Η πολιτεία της νύχτας» Αλκίφρονος «Ερωτικές Επιστολές , Δ. Βουτυρά, «Ο έρωτας στους Τάφους» Μ. Λυγίζου, «Θαλασσινές καμπάνες». Άλκη Τροπαιάτη “Ήρωες”¨. Σοφίας Μαυροειδή-Παπαδάκη “Το παραμύθι του Ολύμπου”. Α. Μαυρίδη «Φιλολογική Πρωτοχρονιά» Α’ Τόμος. Πέτρου Χάρη «Τελευταία νύχτα της γης» (ανατύπωση). Του ίδιου «Μακρινός κόσμος» και «Κρίσιμη ώρα».… Και τα ευθυμογραφήματα του Δημήτρη Ψαθά “Η Θέμις έχει νεύρα” και “Ορκίζομαι να είπω την αλήθειαν”.

3) Ιστορικά και Βιογραφικά:

Τάσου Αθανασιάδη “Ταξίδι στην Μοναξιά”, χρονικό απ’ την ζωή του Καποδίστρια. Γιάννη Βλαχογιάννη “Ενθυμήματα Στρατιωτικά” ο τρίτος τόμος των απομνημονευμάτων του αγωνιστή του 1821 Ν. Κασομούλη. Δ. Γατόπουλου «Η δούκισσα της Πλακεντίας» και «Η ιστορία της Αθηναϊκής κοινωνίας» (της εποχής του Οθωνος) Ε. Γρηγορίου «Ο Νικηταράς» και «Ο πυρπολητής Κανάρης». Κ. Καλλαντζή, «Αλεξ. Υψηλάντης». Φώτη Κόντογλου “Φημισμένοι άντρες και λησμονημένοι” και “Ιστορίες και περιστατικά του παλιού καιρού”. Γιώργη Λαμπρινού “Μορφές του Εικοσιένα” που εξαντλήθηκε αμέσως και ξανατυπώθηκε. Τάκης Λάπα, «Ρουμελιώτες στην Επανάσταση». Κ. Μπαστιά, «Η Μπουμπουλίνα». Κ. Ουράνη, «Αχιλλεύς Παράσχος». Κλέωνος Παράσχου “Εμμανουήλ Ροΐδης” η ζωή, το έργο και η εποχή του. Και του Παντελή Πρεβελάκη δύο καλλιτεχνικώτατες εκδόσεις παρά τις δυσκολίες της εποχής: “Θεοτοκόπουλος” (τα βιογραφικά) και “Ο Γκρέκο στην Ρώμη” με ξυλογραφίες του Γιάννη Κεφαλληνού και 72 ολοσέλιδες εικόνες.

4) Δοκίμια, Κριτικές και Μελέτες:

Γιώργη Βαλέτα “Ο Τραυλαντώνης κριτικός”, “Ο πρώτος και ο πεζός Μαλακάσης”, “Νέα Σολωμικά”, “Μανουήλ Γεδεών”, “Θεόδωρος Αλκαίος ο βάρδος και ο καπετάνιος του Εικοσιένα”. Πέλου Κατσέλη “Γύρω απ’ το Θέατρο”. Χρ. Εσπέρα «Αρχαϊκά τρίπτυχα». Ιωάννη Θ. Κακριδή “Ερμηνευτικά σχόλια στον Επιτάφιο του Θουκυδίδη”, κά. Π. Καλονάρου, «Βασίλειος Διγενής Ακρίτας, Α’, Β»». Φ. Κόντογλου «Ο θεός Κόνανος» και «Ο Μυστικός Κήπος». Γιάνnη Κορδάτου “Ιστορία του γλωσσικού μας ζητήματος”. Νίκος Λούβαρης «Ρίλκε» , ο αποδομητής, ο μύστης, ο επόπτης. Θ. Μουστοξύδη “Τρεις Μελέτες” για την μόδα, τον κινηματογράφο και την Ζαν ντ’ Αρκ. Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος «Τα πρόσωπα και τα κείμενα» Α’ και Β’ που περιέχουν μελέτες και στοιχέια της Νεοελληνικής μας Λογοτεχνίας και ο Γ’ τόμος που είναι αφιερωμένος στον Κωστή Παλαμά. Λ. Πηνιάτγλου , «Μελέτες». Γιάννη Χατζίνη “Τρεις Σταθμοί’ Ψυχάρης Παλαμάς Παπαδιαμάντης. Ερ. Φραντζισκάκη, «Περί ζωγραφικής».

5) Ταξίδια, Λαογραφία, Θέατρο:

Νίκου Καζαντζάκη “Ιαπωνία-Κίνα”.Θ. Μαλαβέτα, «Αγιον Ορος». Κώστα Ουράνη “Σινά, το Θεοβάδιστον Όρος”. Νίκης Πέρδικα “Σκύρος” τόμος β’ με πλουσιώτατη διακόσμηση της Δίδος Μ. Καλλάρη. Ν. Κατηφόρη, «Ο Ανήλιαστος». Αλέκου Λιδωρίκη “Ένας ιππότης στον καιρό μας”. Α. Σικελιανού, «Ο Δαίδαλος στην Κρήτη» , τραγωδία. Βασίλη Ρώτα “Το πιάνο” κωμωδία για κούκλες. Δημήτρη Ψαθά “Ο Εαυτούλης μου” κωμωδία.

6) Μεταφράσεις:

Θερβάντες “Δον Κιχώτης” μετάφραση από τα ισπανικά του Κ. Καρθαίου. Αξελ Μουντέ , «Το χρονικό του Σαν Μικέλε» . Ίρβιν Στόουν “Η ζωή ενός ανθρώπου” (Βαν Γκογκ) . Αλ. Καρρέλ «Ο άνθρωπος, αυτό το άγνωστο». “Σελίδες από την ζωή της Παλιάς Γενιτσαρικής Τουρκίας” αποσπάσματα από τις περιηγήσεις του Εβλιά Τσελεμπή (στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στον 16ο αιώνα με πλήθος σπανιώτατες και ωραιότατες εικόνες και μινιατούρες της εποχής) διαλεγμένα και εξηγημένα αναλυτικά από τον Α.Α. Πάλλη. Τέλος, του Ράινερ Μαρία Ρίλκε “Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή” μετάφραση του Μάριου Πλωρίτη που διαβάστηκαν πολύ.

Πρώτη δημοσίευση atexnos.gr

Έχει διαβαστεί 1165 φορές

Σχόλια

  • Δεν υπάρχουν σχόλια για αυτό το άρθρο.
 
Παρακαλώ περιμένετε...

Δεν σας επιτρέπεται η υποβολή σχολίων. Παρακαλούμε συνδεθείτε.

Αναζήτηση

Κυκλοφόρησε το νέο (11ο) βιβλίο του Αλέκου Χατζηκώστα «Τα χειρόγραφα του θανάτου»

advertisement
advertisement
advertisement
advertisement
advertisement

Με ένα κλικ στο κανάλι μας στο Yutube!

advertisement

Το βιβλιοχαρτοπωλείο «ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ» κοντά σας με υπηρεσία Delivery!

advertisement

Ημερολόγιο

Ποιός είναι online

Έχουμε online 386 επισκέπτες και 0 μέλη.