Με αφορμή τη χτεσινή Παγκόσμια Μέρα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία, τα στοιχεία που βγαίνουν στο φως για το πλήθος των εργατικών «ατυχημάτων» και των επαγγελματικών ασθενειών, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο εφησυχασμού.Κάθε τρεις μέρες, η εργατική τάξη μετράει έναν νεκρό στους χώρους δουλειάς. Τα εργοδοτικά εγκλήματα δεν είν... Περισσότερα
Η «μεγάλη εικόνα» και τα πραγματικά διλήμματα
από Η Άλλη Άποψη
Του Αλέκου Χατζηκώστα *
Η εορταστική Πασχαλινή περίοδος, δεν είναι και φέτος «ήρεμη», το αντίθετο θα λέγαμε. Χρειάζεται όμως να δούμε τη «μεγάλη εικόνα» των γεγονότων και κυρίως να κατανοήσουμε τις πραγματικές αιτίες που η κοινωνία «κινείται» έτσι και όχι αλλιώς…
Τα όσα συμβαίνουν, δεν είναι «εξαιρέσεις» «τυχαία» ή προϊόν «ιδιόρρυθμων ηγετών». Στη σημερινή φάση του καπιταλιστικού συστήματος που ζούμε χαρακτηριστικό των εξελίξεων είναι η όξυνση των αντιθέσεων και των ανταγωνισμών, κάτι που είναι εγγεγραμμένο στο DNA του συστήματος. Γιατί είναι ένα σύστημα που «ζει και αναπνέει» από τον οξυμένο ανταγωνισμό, τη μάχη για την πρωτοκαθεδρία, τη συντριβή του αντιπάλου, ακόμη και μέσω πολέμων όταν αυτές οι αντιθέσεις δεν μπορούν να λυθούν με άλλο «ειρηνικό» τρόπο.
Τα σχέδια του ΝΑΤΟ για πολεμικούς προϋπολογισμούς στο 5% του ΑΕΠ των κρατών - μελών και η διάθεση από την ΕΕ 800 δισ. ευρώ για πολεμικούς εξοπλισμούς, όπως προβλέπει το σχέδιο «ReArm Europe», είναι η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη είναι ο «εμπορικός πόλεμος» που κήρυξε πριν λίγες μέρες ο Ντ. Τραμπ, ανακοινώνοντας δασμούς στις εισαγωγές από μια σειρά κράτη, από την Κίνα μέχρι την ΕΕ. Η επόμενη πράξη του έργου περιλαμβάνει τα «αντίποινα» που σχεδιάζουν τα θιγόμενα κράτη και η ΕΕ, αλλά και το όποιο παζάρι ή διαπραγμάτευση προκύψει.
Ας γίνουμε συγκεκριμένοι:
Τα μέτρα των δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ και ο «εμπορικός πόλεμος» έρχονται σε μια περίοδο που έχουν ήδη πυκνώσει τα σύννεφα πάνω από την καπιταλιστική οικονομία της ΕΕ, και μάλιστα των λεγόμενων «ατμομηχανών» της, πρώτα απ' όλα της Γερμανίας. Ηδη, επίσης, οι λαοί της Ευρώπης πληρώνουν το μάρμαρο των επιπτώσεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τους δασμούς που επέβαλε η ΕΕ στη Ρωσία. Το ενδεχόμενο μιας νέας οικονομικής κρίσης είναι μπροστά, και είναι πιθανό οι αμερικανικοί δασμοί να επιταχύνουν τέτοιες εξελίξεις. Απέναντι σε αυτό το ενδεχόμενο, είναι με μαθηματική ακρίβεια σίγουρο ότι οι εργαζόμενοι θα κληθούν να πληρώσουν για ακόμα μια φορά με νέες θυσίες, προκειμένου να περιφρουρηθούν τα κέρδη των κεφαλαιοκρατών. Με τις άμεσες επιπτώσεις που μπορεί να έρθουν από την εφαρμογή των δασμών, με αύξηση των τιμών και του πληθωρισμού, με μέτρα που θα πάρουν τα αστικά κράτη στην προσπάθεια να «περιφρουρήσουν» τις οικονομίες τους από την αμερικανική επίθεση και που σίγουρα θα περιλαμβάνουν μέτρα έντασης της εκμετάλλευσης. Αλλά και με μέτρα διαχείρισης της οικονομικής κρίσης, όταν και εφόσον αυτή εκδηλωθεί.
Ας πάμε τώρα στο ζήτημα της δημιουργίας «πολεμικής οικονομίας» στην Ε.Ε στο φόντο και των συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή.
Τα προβλεπόμενα τα 650 δισ. ευρώ από τα 800 δισ. του «ReArm Europe» θα προέλθουν από την αύξηση των δαπανών των κρατών - μελών της ΕΕ, γίνεται εύκολα και άμεσα κατανοητό τι σημαίνει αυτό για τους λαούς.
Η στροφή και οι προτεραιότητες στους εξοπλισμούς, στο πλαίσιο του ευρύτερου προσανατολισμού στην πολεμική οικονομία, και ο πολεμικός προϋπολογισμός, θα οδηγήσουν αντικειμενικά σε ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό δαπανών που σχετίζονται με εργατικές - λαϊκές ανάγκες στην Υγεία, στην Παιδεία, σε υποδομές. Και, αντίστροφα, θα φέρουν ακόμα περισσότερο χρήμα για τις επενδύσεις και τη στήριξη των επιχειρηματικών ομίλων, της δραστηριότητάς τους στον τομέα των εξοπλισμών.
Ομως δεν είναι μόνο αυτό... Η στροφή στην πολεμική οικονομία συνολικά και στα εξοπλιστικά προγράμματα συνοδεύεται με μέτρα έντασης της εκμετάλλευσης. Τα κέρδη των καπιταλιστικών ομίλων, των συμπράξεων με αμερικανικά, ισραηλινά και άλλα μονοπώλια αποκτούν πολύ περισσότερο «εθνικό χρώμα», «υπεράσπισης της ασφάλειας» και των «εθνικών συμφερόντων» της χώρας. «Επένδυση στην κυριαρχία», όπως είπε στη Βουλή ο πρωθυπουργός.
Από κάθε εξέλιξη, λοιπόν, φωτίζεται ακόμα πιο καθαρά το δίλημμα «τα κέρδη ή οι σύγχρονες λαϊκές ανάγκες». Γίνεται φανερό ότι δεν μπορούν αυτά τα δύο να συνυπάρξουν, ότι η ίδια η εξέλιξη του καπιταλισμού είναι ένα διαρκές σπιράλ υποβάθμισης της ζωής και των δικαιωμάτων των εργαζομένων, σε σχέση με τις δυνατότητες που προκύπτουν από την παραγωγικότητα της εργασίας.
Οι εργαζόμενοι καλούνται να φτιάξουν τα μέσα για τη μαζική καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, στο πλαίσιο ενός πιο γενικευμένου πολέμου. Θα κληθούν να δώσουν το αίμα τους για να περιφρουρήσουν τα κέρδη των μονοπωλίων της χώρας τους. Θα κληθούν να «κόψουν» δαπάνες αναγκαίες για τη ζωή τους, στο πλαίσιο των πολεμικών προϋπολογισμών. Θα κληθούν να πληρώσουν τους «εμπορικούς πολέμους» μεταξύ των μονοπωλίων, τη νέα κρίση που βρίσκεται μπροστά μας.
Γίνεται άμεση και επιτακτική ανάγκη να δυναμώσουν οι προσπάθειες στην προοπτική ενός μεγάλου, πανελλαδικού καλά οργανωμένου κινήματος, που θα περνάει στην αντεπίθεση απέναντι στην «πολεμική» επίθεση του αντιπάλου, θα συνενώνει την εργατική τάξη με τους βιοπαλαιστές αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, θα ανοίγει τον δρόμο για την ανατροπή της υπάρχουσας "τάξης πραγμάτων".