Αλλη μια «ματσαράγκα», αυτήν τη φορά με τα στοιχεία του συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ», επιχειρεί η κυβέρνηση για λογαριασμό της εργοδοσίας, ισχυριζόμενη ότι ο μέσος μηνιαίος μισθός στην Ελλάδα το 2024 πλησίασε τα 1.300 ευρώ. Ο πρωθυπουργός μάλιστα το ξεχείλωσε στα 1.342 ευρώ!Το προκλητικό «μαγείρεμα» δεν μπορεί να θολώσει τη βάρβαρη πραγματικότη... Περισσότερα
ΚΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ Η ομιλία του Δημήτρη Κουτσούμπα στην εκδήλωση για την πολιτική προσφυγιά στη Θεσσαλονίκη
Πραγματικά, οι εκδηλώσεις αυτών των δύο ημερών, οι οποίες είναι αφιερωμένες στην πολιτική προσφυγιά, δεν θα μπορούσαν να διοργανωθούν σε άλλη πόλη, πέρα από τη Θεσσαλονίκη.
Γιατί από εδώ, από τη Θεσσαλονίκη, από τη Βόρεια Ελλάδα προέρχεται και ο μεγαλύτερος αριθμός των μαχητών και μαχητριών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας οι οποίοι πήραν το δρόμο της πολιτικής προσφυγιάς το 1949 αλλά και νωρίτερα.
Αλλά και γιατί η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη που δέχτηκε μεγάλο αριθμό επαναπατρισθέντων πολιτικών προσφύγων.
Αυτή εδώ η εκδήλωση αποτελεί ακόμα μια εκδήλωση στο πλαίσιο των 100 χρόνων από τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, αναδεικνύει μια σπουδαία ηρωική πτυχή από την Ιστορία του ΚΚΕ, συνυφασμένη με τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, αναδεικνύει τη μεγάλη προσφορά του σοσιαλισμού.
Αποτελεί όμως και μια εκδήλωση τιμής στον ηρωικό Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, αφού η πολιτική προσφυγιά υπήρξε το αποτέλεσμα του οργανωμένου και συντεταγμένου περάσματος των μαχητών και των μαχητριών του στο έδαφος των Λαϊκών Δημοκρατιών, το οποίο ακύρωσε στην πράξη τους σχεδιασμούς του αστικού στρατού και των ιμπεριαλιστών συμμάχων του για εξόντωση του ΔΣΕ.
Παρά το γεγονός ότι ο αγώνας του ΔΣΕ δεν στέφτηκε με νίκη, είχε τη δική του διεθνιστική συμβολή, πρώτα απ’ όλα γιατί συγκρούστηκε με την εγχώρια αστική εξουσία, αλλά και γιατί υποχρέωσε τον ιμπεριαλισμό να μη διενεργεί απερίσπαστος την επίθεσή του ενάντια στις χώρες που έδιναν τη μάχη της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Το ΚΚΕ και ο ΔΣΕ πρόσφεραν και έλαβαν διεθνιστική βοήθεια σε έναν αγώνα δίκαιο που εντασσόταν στην πάλη για μια ανώτερη κοινωνία.
Ο αγώνας του ΔΣΕ στηρίχτηκε από το εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα σε πολλές χώρες. Σήμερα σώζονται εκδόσεις, μαρτυρίες, καταγραφές, δημοσιογραφικές αναφορές και άλλα τεκμήρια.
Ο αγώνας του ΔΣΕ, αν και στηρίχτηκε και από τις χώρες τις σοσιαλιστικής οικοδόμησης, όχι όμως στο βαθμό που έπρεπε, όπως εκτιμάμε σήμερα, μέσα από τη συλλογική μελέτη και την εξεύρεση νέων αρχειακών υλικών αυτής της περιόδου. Στηρίχτηκε, κυρίως στο βαθμό που αυτά τα κράτη εκτιμούσαν ότι επέτρεπε ο τότε διεθνής συσχετισμός των δυνάμεων στρατιωτικός, διπλωματικός, πολιτικός.
Συγκινητικό είναι ένα μικρό χαρτάκι που έγινε προσφορά από φίλο του Κόμματος εδώ από τη Θεσσαλονίκη, στο αρχείο του Κόμματος.
Πρόκειται για κουπόνι οικονομικής ενίσχυσης με το οποίο συγκεντρωνόταν βοήθεια στο ανατολικό κομμάτι της Γερμανίας υπέρ του ΔΣΕ. Ανάλογα παραδείγματα υπάρχουν και από άλλες χώρες.
Αυτός είναι ο διεθνισμός της εργατικής τάξης. Η κοινή δράση ανάμεσα στους εργάτες διαφορετικών χωρών, πρώτα απ’ όλα των κομμουνιστών, ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.
Η ίδια η Σοβιετική Ένωση είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που έκανε σημαία της το “προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε!” Που πρόσφερε και έλαβε σημαντική διεθνιστική βοήθεια.
Φίλες και Φίλοι
Συντρόφισσες και Σύντροφοι
Τιμάμε ιδιαίτερα τους χιλιάδες πολιτικούς πρόσφυγες που δεν κατάφεραν να επιστρέψουν στην Ελλάδα, αφού στις τρεις περίπου δεκαετίες της πολιτικής προσφυγιάς, ήταν χιλιάδες αυτοί οι οποίοι άφησαν την τελευταία τους πνοή στην υπερορία.
Τιμάμε όσες και όσους δεν υποχώρησαν και επαναπατρίστηκαν μετά από πολύχρονο αγώνα, γνωρίζοντας ότι και ο επαναπατρισμός τους σήμαινε νέα σκληρή μάχη για την επιβίωσή τους στο πλαίσιο του άδικου, εκμεταλλευτικού συστήματος.
Η πολιτική-πολιτιστική αυτή εκδήλωση και η ημερίδα δεν αποτελούν μόνο μια οφειλόμενη τιμή και ανάδειξη της συμβολής των πολιτικών προσφύγων.
Η μελέτη της ιστορικής διαδρομής των πολιτικών προσφύγων, της ιστορίας του Κόμματος στην πολιτική προσφυγιά, έχει ξεχωριστή σημασία για την ίδια τη γνώση της ιστορίας του επαναστατικού κινήματος, της ιστορίας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, τη γνωριμία με τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στις χώρες που φιλοξένησαν τους πολιτικούς πρόσφυγες στον αιώνα που πέρασε.
Δίνει ερεθίσματα και αφορμές για μια σύγκριση σοσιαλισμού-καπιταλισμού, της βαθιάς ανθρωπιστικής συμπεριφοράς του σοσιαλιστικού συστήματος στους ξεριζωμένους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες από τη μία και των σύγχρονων ξεριζωμένων προσφύγων, με τις εικόνες των πνιγμένων στο Αιγαίο, τη Μεσόγειο και τα κάθε είδους κέντρα υποδοχής της πολιτισμένης ΕΕ.
Οι χιλιάδες πολιτικοί πρόσφυγες βρέθηκαν χωρίς τη θέλησή τους, με την έννοια ότι η προσφυγιά ήταν αναγκαστική επιλογή, αλλά με ψηλά το κεφάλι και δυνατό αγωνιστικό φρόνημα στις χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Είναι χιλιάδες οι πολιτικοί πρόσφυγες που φιλοξενήθηκαν στη Σοβιετική Ένωση και τις Λαϊκές Δημοκρατίες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Ανάμεσά τους δεκάδες χιλιάδες παιδιά, τα οποία πήραν το δρόμο της προσφυγιάς για να σωθούν από την πείνα, τους βομβαρδισμούς από τις βόμβες ναπάλμ και τα "αναμορφωτήρια" της βασίλισσας Φρειδερίκης.
Σήμερα πολλά από εκείνα τα παιδιά βρίσκεστε σε αυτήν εδώ την αίθουσα. Είστε αδιάψευστοι μάρτυρες της φροντίδας του σοσιαλιστικού συστήματος για το παιδί.
Ανάμεσα στους πρόσφυγες ήταν και χιλιάδες ηλικιωμένοι, ανήμποροι, ακόμα και υπερήλικες, άμαχοι κάτοικοι, που πέρασαν στην πολιτική προσφυγιά για να σωθούν από την εκδικητική μανία του αστικού στρατού και της κρατικής καταστολής που θα ακολουθούσε αφού είχαν στηρίξει τη δράση του ΔΣΕ. Για ποιο λόγο εκτιμά άραγε το αντικομμουνιστικό παραλήρημα ότι τους “μάζεψε” όλους αυτούς ο ΔΣΕ;
Το αντικομμουνιστικό κατασκεύασμα που σερβίρεται ξανά και ξανά ως ξαναζεσταμένη σούπα κάνει λόγο για παιδομάζωμα και άλλα συναφή.
Φίλες και Φίλοι
Συντρόφισσες και Σύντροφοι
Οι δεκάδες χιλιάδες αγωνιστές πολιτικοί πρόσφυγες υπήρξαν σπλάχνο από τα σπλάχνα του ΚΚΕ και του αγώνα που ενέπνευσε και καθοδήγησε την τρίχρονη εποποιία του ΔΣΕ.
Χιλιάδες από τους πολιτικούς πρόσφυγες είχαν πρωτοστατήσει στην ταξική πάλη, στην ένοπλη πάλη του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και νωρίτερα στο εργατικό κίνημα στις σκληρές ταξικές συγκρούσεις των προηγούμενων δεκαετιών του ‘20 και του ‘30, στην πάλη για τη βελτίωση της ζωής της εργατικής τάξης και για την ιστορική της αποστολή για μια λεύτερη και σοσιαλιστική Ελλάδα.
Οι χιλιάδες πολιτικοί πρόσφυγες έζησαν από πρώτο χέρι το σοσιαλισμό και πρωτοστάτησαν στην προσπάθεια σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Οι μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ που έγραφαν σελίδες δόξας, αυταπάρνησης και ηρωισμού, που κατακτούσαν πολεμικά μετάλλια όπως το “Ηλέκτρα”, το “Γράμμος” και άλλα, αναδεικνύονται σε "σταχανοφικούς" και "ουντάρνικους", δηλαδή σε πρωτοπόρους και καινοτόμους εργάτες και εργάτριες της σοσιαλιστικής παραγωγής.
Υπερασπίστηκαν τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, ακόμα και με το όπλο στο χέρι όταν χρειάστηκε, συγκεκριμένα στην Ουγγαρία ενάντια στην προσπάθεια αντεπανάστασης το 1956, όπου αρκετοί μαχητές του ΔΣΕ πολέμησαν ενεργά ενάντια στους αντεπαναστάτες.
Χιλιάδες μαχητές του ΔΣΕ ρίχτηκαν σε μια νέα ειρηνική μάχη, έκαναν μεγάλη προσπάθεια και πέτυχαν σε λίγο διάστημα να μάθουν τη γλώσσα της χώρας που τους φιλοξενούσε και να κατακτήσουν πλέον τα κάστρα της επιστήμης, της τεχνικής ειδίκευσης.
Στην περίπτωση των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων έλαμψε ο διεθνισμός, η διεθνιστική βοήθεια και προσφορά των χωρών της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Ο διεθνισμός της εργατικής τάξης - είναι το κοινό συμφέρον της, αν και αυτό δεν είναι πάντα αυτονόητο.
Πεδία κομμουνιστικών αξιών, που το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα και οι απολογητές του δεν μπορούν ούτε θέλουν να τα καταλάβουν, καθώς έχουν χύσει πολύ βρώμικο μελάνι, για να δυσφημήσουν και συκοφαντήσουν την προσφορά της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες.
Είναι χαρακτηριστικά μια σειρά αντικομμουνιστικά δημοσιεύματα, εκδόσεις, ανακοινώσεις σε συνέδρια και άλλα, που αν και δεν αναπαράγουν όλο τον μαύρο αντικομμουνισμό της δεκαετίας του '50, προβάλλουν στην καλύτερη περίπτωση τη ζωή στη σοσιαλιστική οικοδόμηση ως μια περίοδο πίκρας, βασάνων και στερήσεων.
Οι χιλιάδες πολιτικοί πρόσφυγες είναι αδιάψευστοι μάρτυρες ποια ήταν η πραγματικότητα.
Οι χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, με την απλόχερη βοήθεια στους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες και ιδιαίτερα στα παιδιά, απέδειξαν το ανώτερο ανθρωπιστικό περιεχόμενο του σοσιαλισμού.
Παρά τις μεγάλες δυσκολίες που υπήρχαν από τις καταστροφές του πολέμου, ο κεντρικός σχεδιασμός και η κοινωνικοποιημένη ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής έδωσαν τη δυνατότητα για την άμεση ανταπόκριση των κρατών υποδοχής στις ανάγκες των πολιτικών προσφύγων.
Οι φωτογραφίες με τους πύργους των πρώην ευγενών, των καπιταλιστών, των βιομηχάνων, οι επαύλεις που προορίζονταν για τη χλιδή των λίγων, αφού είχαν γίνει κοινωνική περιουσία από την εξουσία της εργατικής τάξης, διατέθηκαν για τη στέγαση των παιδιών των πολιτικών προσφύγων.
Οι φωτογραφίες της έκθεσης είναι αδιάψευστος μάρτυρας.
Δηλαδή όταν οι πολιτικοί πρόσφυγες και τα παιδιά λένε: "μας διέθεσαν τα καλύτερα κτίρια" είναι κυριολεξία σε πολλές περιπτώσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Ρουμανία, μια από τις πρώτες εγκαταστάσεις των πολιτικών προσφύγων και παιδιών έγινε στο Στεφανέτσι, σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία στο τσιφλίκι και την έπαυλη του Μπρατιάνου, μεγάλου γαιοκτήμονα που μάλιστα ήταν και πρωθυπουργός της Ρουμανίας έως το 1938.
Είναι κι αυτό ένα δείγμα τι μπορεί να κάνει η εργατική εξουσία ακόμα και στα πρώτα της βήματα. Ένα γλαφυρό παράδειγμα για τις δυνατότητες της εργατικής τάξης όταν παίρνει τα μέσα παραγωγής και το συσσωρευμένο πλούτο στα χέρια της.
Άραγε, πόσες φορές δεν έχουμε συναντήσει σήμερα στην καπιταλιστική Ελλάδα τη μόνιμη επωδό πως δεν υπάρχει π.χ. ελεύθερος χώρος για να γίνει ένα σχολείο, ένας παιδικός σταθμός κ.ά.;
Δηλαδή, όταν πρόκειται για την κάλυψη λαϊκών αναγκών σε υγεία, παιδεία, πολιτισμό, σε ελεύθερους χώρους κ.ο.κ. η αστική εξουσία είναι αρνητική.
Πολύ περισσότερο το πρόβλημα αναδεικνύεται όταν το κυνήγι του κέρδους, τα εμπόδια που θέτει η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, θέτει ανυπέρβλητα εμπόδια στην υλοποίηση έργων όπως τα αντιπλημμυρικά, με τραγικές επιπτώσεις όπως αυτές που ζήσαμε στη Δυτική Αττική και σε άλλες περιοχές πρόσφατα.
Η σοσιαλιστική οργάνωση της οικονομίας, ο κεντρικός σχεδιασμός έδωσε τις δυνατότητες για την παραπέρα πρόοδο στη ζωή των πολιτικών προσφύγων.
Παρ' όλες τις δυσκολίες που προέκυπταν από τις συνθήκες παρανομίας του ΚΚΕ και δυσκόλευαν την ομαλή κομματική ζωή, το 1950, στη Σινάια της Ρουμανίας πραγματοποιήθηκε η 3η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ με αντιπροσώπους από τους πολιτικούς πρόσφυγες, αλλά και από τις ανταρτοομάδες στην Ελλάδα.
Η τρίτη συνδιάσκεψη υπερασπίστηκε τον αγώνα του ΔΣΕ και συζήτησε την οργάνωση της ζωής των πολιτικών προσφύγων.
Τα υλικά της είναι πολύτιμα και κυκλοφορούν από τη "Σύγχρονη Εποχή", καθώς στον ένα περίπου χρόνο πολιτικής προσφυγιάς αποτυπώνεται η επαναστατική αισιοδοξία, η τιτάνια και καρποφόρα προσπάθεια προσαρμογής των πολιτικών προσφύγων στις συνθήκες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, στην ειρηνική ζωή.
Εξαίρουμε κι εδώ την προσφορά των Σοβιετικών εργαζομένων στη στήριξη των πολιτικών προσφύγων.
Ήταν τέτοια η διαπαιδαγώγηση και η διάθεση των Σοβιετικών εργαζομένων για τη στήριξη των νεοφερμένων πολιτικών προσφύγων, ώστε στους χώρους δουλειάς έστηναν πινακίδες και φρόντιζαν να μαθαίνουν μέσα στη βάρδια 10 καινούριες λέξεις στους Έλληνες συναδέλφους τους.
Αυτά και εκατοντάδες άλλα μικρά περιστατικά μαζικής αλληλεγγύης και στήριξης στους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες είναι ένα γερό δείγμα πως ο άνθρωπος διαμορφώνεται μέσα στις συνθήκες στις οποίες ζει.
Οι Σοβιετικοί εργαζόμενοι ήταν διαπαιδαγωγημένοι με τα ιδανικά της αλληλεγγύης, του διεθνισμού, της αισιοδοξίας στην αντιμετώπιση των δυσκολιών καθώς και οι ίδιοι είχαν βιώσει το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αλλά και οι ίδιες οι συνθήκες της παραγωγής, οι οποίες καλλιεργούσαν τη συλλογικότητα, την ευγενική άμιλλα και όχι τον ανταγωνισμό, συνέβαλλαν ώστε να υπάρχει αντίστοιχη συνείδηση.
Στα υλικά της τρίτης συνδιάσκεψης του 1950 καταγράφεται -για παράδειγμα- το “άγχος” να κατανεμηθούν σχεδιασμένα σε μόνιμη δουλειά όσοι ακόμα δεν είχαν ενταχθεί στην παραγωγή, αυτοί ήταν περίπου 3.000, ενώ περίπου 30.000 ήδη εργάζονταν.
Τέτοιος σχεδιασμός και έλεγχος στο να βρουν όλοι δουλειά, τέτοια δημιουργικά άγχη μπορούσε να έχει μόνο η σοσιαλιστική κοινωνία, όπως στην ΕΣΣΔ, που ήδη από την δεκαετία του 1930 είχε εξαλείψει την ανεργία.
Στο σύνολο των σοσιαλιστικών χωρών έγινε επίσης καταμερισμός για την υποστήριξη των πολιτικών προσφύγων ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκονταν, αλλά και τα πλεονεκτήματα της κάθε χώρας.
Για παράδειγμα, η Δρέσδη υπήρξε κέντρο φιλοξενίας, αποθεραπείας και αποκατάστασης με τεχνητά μέλη για αναπήρους του ΔΣΕ που είχαν υποστεί βαριά κατάγματα και ακρωτηριασμούς.
Το ίδιο και στην Πολωνία σε ειδικό κέντρο, στο νησί Βόλιν, όπου λειτούργησε το “νοσοκομείο 250”.
Αντίθετα, για την Ελλάδα της εποχής εκείνης είναι πολύ χαρακτηριστικές οι φωτογραφίες της Βούλας Παπαϊωάννου με παιδιά να περπατάνε ξυπόλυτα στα χιόνια.
Επίσης, χαρακτηριστική είναι η ταινία του Τάσου Ψαρρά “Καραβάν Σαράι”, που εκτυλίσσεται εδώ στη Θεσσαλονίκη και περιγράφει πολύ ρεαλιστικά τι περίμενε τους αγροτικούς πληθυσμούς που βίαια ξεσπιτώνονταν από τον αστικό στρατό και στοιβάζονταν σε γκέτο στις πόλεις, ώστε να αποκόψουν το ΔΣΕ από στήριξη και εφεδρείες.
Φίλες και Φίλοι
Συντρόφισσες και Σύντροφοι
Οι Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες αλλά και τα παιδιά τους που γεννήθηκαν στις σοσιαλιστικές χώρες έζησαν από κοντά την προσφορά του σοσιαλισμού καθώς και μια σειρά παρεκκλίσεις που οδήγησαν στις ανατροπές, στην καπιταλιστική παλινόρθωση.
Το ΚΚΕ -συλλογικά και επιστημονικά- προσπαθεί να εξάγει συμπεράσματα για τις αιτίες που οδήγησαν στις ανατροπές, στην αντεπανάσταση.
Το ΚΚΕ απευθύνεται ιδιαίτερα στους απογόνους των πολιτικών προσφύγων, δεύτερης και τρίτης γενιάς, να γνωρίσουν ακόμα καλύτερα τα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, καθώς και τα συμπεράσματα για τις αιτίες των ανατροπών.
Μόνο έως το 1974 είχαν γεννηθεί στην πολιτική προσφυγιά 15.000 παιδιά, στα επόμενα χρόνια πολύ περισσότερα.
Όλοι εσείς, που αρκετοί βρίσκεστε και σε αυτή εδώ την αίθουσα απόψε, γνωρίσατε από πρώτο χέρι τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού.
Πολλοί νοιώσατε άμεσα και έντονα την υποχώρηση με τις αντεπαναστατικές ανατροπές.
Παρά τα συναισθήματα πίκρας, ακόμα και απογοήτευσης που μπορεί να γεννήθηκαν, ένα είναι σίγουρο: Ο κόσμος δεν έγινε καλύτερος, αντιθέτως η ιμπεριαλιστική επιθετικότητα, η βαρβαρότητα έγινε ακόμα πιο έντονη σε βάρος των εργαζομένων όλου του κόσμου.
Χάθηκε η πιο μεγάλη μέχρι τότε κατάκτηση της ανθρωπότητας, ένα σύστημα που είχε στο επίκεντρό του την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, την άνοδο του γενικού επιπέδου ευημερίας για όλους.
Το ΚΚΕ υπερασπίζεται τη σοσιαλιστική οικοδόμηση που γνωρίσαμε, αλλά ταυτόχρονα επισημαίνει τις αιτίες που οδήγησαν στις ανατροπές, που αποδόμησαν τη σοσιαλιστική κοινωνία.