Του Αλέκου Χατζηκώστα *Τις περισσότερες φορές δεν περνά καν ως είδηση. Και όμως τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά! Κάνουμε λόγο για τα περίφημα «εργατικά ατυχήματα»Το 2023 αναγγέλθηκε ρεκόρ εργατικών «ατυχημάτων» (15.000), τα περισσότερα από το 2000. Τα 108 από αυτά ήταν θανατηφόρα. Δηλαδή, κάθε τρεις εργάσιμες μέρες ένας εργαζόμενος χάν... Περισσότερα
Με επιτυχία και συγκίνηση η παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της Βεροιώτισας Ρένας Αθανασοπούλου με τίτλο «Τάσεις φυγής σε παράλληλο σύμπαν»
Τελευταία ενημέρωση από Η Άλλη Άποψη
Μία όμορφη πνευματική δημιουργία είχαν τη ευκαιρία να απολαύσουν
όσοι/ες κατέκλυσαν τη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βέροιας το απόγευμα της Δευτέρας
6/2 για να παρακολουθήσουν την παρουσίαση της εικονογραφημένης ποιητική συλλογή
της Βεροιώτισας Ρένας Αθανασοπούλου με τίτλο «Τάσεις φυγής σε παράλληλο
σύμπαν». Να σημειώσουμε ότι το βιβλίο συνοδεύεται από ένα υπέροχο cd, με
απαγγελία της ποιήτριας και μουσική του συνθέτη Κώστα Μαργαρίτη.
Την εκδήλωση διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ημαθίας.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την προβολή ενός βίντεο με τους συντελεστές
του βιβλίου όπου τα ποιήματα της συλλογής «δέθηκαν» με μουσική αλλά και θεατρική
κίνηση.
Το βιβλίο παρουσίασε η Ευγενία Καβαλλάρη, πρόεδρος του Συνδέσμου
Φιλολόγων νομού Ημαθίαςη οποία ξεκίνησε
την ομιλία της κάνοντας λόγο για το δράμα του τουρκικού λαού, εκφράζοντας την ανάγκη
για πολύπλευρη αλληλεγγύη προς αυτόν.
Η μουσικός Ελένη Αναγνώστου αναφέρθηκε στην «πολυτάλαντη μαθήτριά
της» όπως τόνισε αλλά και στα προτερήματα του βιβλίου που ένα από αυτά είναι ότι
μπορεί ν’ αγγίξει και τα ΑμεΑ.
Ο μουσικός Κώστας Μαργαρίτης (παίζει 8 όργανα!) αναφέρθηκε
για τις συνεργασίες με τη συγγραφέα αλλά και για τη συγκεκριμένη την οποία επένδυσε
μουσικά στη δημιουργία του CD.
Τέλος τον λόγο πήρε η συγγραφέας Ρένα Αθανασοπούλου,που αναφέρθηκε στο γεγονός ότι
από μαθήτρια δημοτικού έγραφε στίχους, στη συνεργασία της με τον Κώστα
Μαργαρίτη, στους στόχους της έκδοσης, αλλά και για τους λόγους συνειδητής
επιλογής της αυτή να είναι αυτοέκδοση, καθώς και στην εμπειρία της απ’ αυτή τη διαδικασία.
Κλείνοντας οι δύο δημιουργοί ερμήνευσαν αποσπάσματα από το
έργο τους, ενώ παρουσίας στη σκηνή έκανε και ο Ελένη Αναγνώστου τραγουδώντας με
την πρώην μαθήτρια της. Να σημειώσουμε ότι μέρος των εσόδων θα διατεθεί στην «Πρωτοβουλία
για το Παιδί»
Ολόκληρη η παρέμβαση της Ευγενίας Καβαλλάρη
Ο Τίτλος της συλλογής ‘Τάσεις φυγής σε παράλληλο σύμπαν’’
οριοθετεί το περιεχόμενο και τις θεματολογικές επιλογές του ποιητικού κόσμου
της Ρένας που οικοδομείται με τα υλικά της πολυσχιδούς προσωπικότητας της,
θέατρο ,μουσική, προσωπικό βίωμα και υπέρμετρη κοινωνική ευαισθησία.
Όπως η ίδια επισημαίνει ΄΄οι στίχοι της βολτάρουν σευποφωτισμένασοκάκια΄΄. Ούτε ολοσκότεινα , μα ούτε και ολοφώτεινα, αντανακλώντας την
ιδιοσυστασίατης ανθρώπινης ζωής που
αποφεύγει τις ευθύγραμμες πορείες, τα σταθερά και δεδομένα, αλλά εμπεριέχει
ανατροπές, εναλλαγές, όπου ο κάθε άνθρωπος ή παραδίδεται ή αγωνίζεται.
Το moto
στην αρχή της συλλογής‘’συνάντησα ξανά
τον εαυτό μου και ήσουν εκεί..’’ προαναγγέλλει μια ποίηση
προσωπική-εξομολογητική με κυρίαρχο το ερωτικό στοιχείο καθώς το εγώ του
ποιητικού υποκειμένου στήνεταιαπέναντι
στο εσύ και εκκινεί μαζί του μια χαμηλόφωνη συζήτηση κατά το πρότυπο της
γυναίκας στη Σονάτα του Σεληνόφωτος του Γ.Ρίτσου.
Το πρώτο ποίημα της συλλογής Αντίστροφη Έμπνευση’’
συγκεκριμενοποιεί τους άξονες της ποιητικής έκφρασης της Ρένας Αθανασοπούλου (
να παγιδέψω τις σκέψεις μου, φιλτράρει αντίστροφα την επόμενη ζωή ,αραδιάζω στα
χέρια σου φανταστικάτερτίπια, σε κρατώ
δέσμιο στο συρτάρι της έμπνευσης), αλλά και αποκαλύπτει την επιδραστική
συνέπεια τους(Βυθίζομαι στα χνάρια μιας λυτρωτικής αυτόματης γραφής)
Στα ποιήματα που ακολουθούν εύκολα διακρίνεται ένας ιστός
που τα συνέχει και τα διαπερνά. Διακρίνεται ένα πλαίσιο σχέσεων και επιρροών
μέσα στο οποίο κινείται, δεν εγκλωβίζεται η ελεύθερη και εμπνευσμένη ποιητική
έκφραση.
Κυρίαρχα θεματικά μοτίβα- η παραίτηση ( Σε βαρέθηκα εαυτέ)
,θλίψη-απελπισία (Αναστενάζω κραυγές ,ξεφυσώ δάκρυα, φτύνω ηττοπάθεια) η
μοναξιά ( Η μοναξιά πιλότος ενός αμείλικτου φυγόκεντρου χαμού) η βασανιστική
ανάμνηση ( Μόνος και πάλι σε κυκλώνα φοβισμένων αναμνήσεων, σχίζω ημερολόγια
φοβισμένων παιδικών χρόνων),η φυγή ως πηγή λύτρωσης (Γραπώνω το τηλεσκόπιο και
δραπετεύω σε άναστρο άσυλο). Διαρκής όμως είναι η παρουσία του έρωτα σε όλες
τις εκφάνσεις του. Το ερωτικό υποκείμενο είτε παρών ,είτε απών γίνεται
αντικείμενο διεκδίκησης (Διψάω την ηχώ ενός αόρατου σ αγαπώ και ζητιανεύω
ανέλπιστα το αύριο ), δύναμη υποταγής ( προσγειώνω τις επιθυμίες μου σε
ρουτινιασμένα μοτίβα-υπακούω σε ατελεύτητα παραγγέλματα) και πηγή ποικίλων
,αντικρουόμενων συναισθημάτων ,όπως θλίψη, αίσθηση αδιεξόδου, αλλά και ελπίδα που
εμπνέει δυναμική στάση ζωής.
Το υπαρξιακό και ερωτικό άγχος προκαλεί καταβύθιση στο
ασυνείδητο, κατάδυση σε ερωτικό λαβύρινθο, όπου το ποιητικό υποκείμενο
κραυγάζει, παραληρεί, αγωνίζεται (Κατρακυλώ σαν ομόκεντρο βότσαλο σε αδειανή
λίμνη και καθρεφτίζω το άπειρο ίσως. Πνίγομαι ,αλλά το ξέρεις) αλλά
εξισορροπείται από την εσωτερική του δύναμη και ελπίζει ,προσδοκά και
εκλιπαρεί.
Το ρυθμικά σκεπτόμενο αίσθημα κινείται μεταξύ απελπισίας και
αισιοδοξίας, φόβου και ελπίδας, υποταγής και αντίστασης. Η ενόρμηση του
ποιητικού υποκειμένου το οδηγεί στο ‘’παράλληλο σύμπαν’’ που σύμφωνα με το
ποίημα ‘’ Υπερβολική Δόση’’ νοηματοδοτείται ως το αδύνατο, το ονειρικό, το
μέλλον που κρύβει την ελπίδα τηςσυνάντησηςμε το εσύ.
Δεν μπορεί να μην σχολιάσει κανείς τη λειτουργία του
παιχνιδιού ( πχ παρτίδα σκάκι) στην προσπάθεια προσέγγισης του αγαπημένου
προσώπου. Εγκλωβίζει? Πληγώνει? Ισοδυναμεί με διεκδίκηση ή τάση για
διαφυγήκαι δραπέτευση. Ίσως ισχύουν
όλες αυτές οι εκδοχές.
Ευδιάκριτες παρά την υπαινικτική τους διατύπωση οι
κοινωνικές αναφορές του ποιητικού υποκειμένου που διαπλέκονται αβίαστα και
περίτεχνα με το εξομολογητικό στοχασμό αποτυπώνοντας έτσι όλο το εύρος της
προσωπικότητας της Ρένας Αθανασοπούλου (Στη ζούγκλα των πόλεων ενός
μεταπολεμικού ποιητή γίνονται βορά για απρόσωπες παρελάσεις.—Ζητιάνεψα πατρίδα
και άδειασα ανεστανεγμούςγιααντίσκηνο).
Σε κάθε περίπτωση ένας λυρισμός αναδύεται απόκαι λεπτοδουλεμένηόλα τα ποιήματα που δεν
είναι ούτε γλυκερός, ούτε έχει υπερβολές ,αλλά καταγράφει εύστοχα τις συναισθηματικές
διακυμάνσεις του ποιητικού υποκειμένου.
Σημαντική η καθοριστική συμμετοχή της γλώσσας στο τελικό
ποιητικό προϊόν . Η εκλεπτυσμένη και λεπτοδουλεμένη έκφραση της ποιήτριας
συμπυκνώνει πίσω από την αρχιτεκτονική της ολόκληρο το έργο . Η λεκτική πυροδότηση
με τα γλωσσικά επινοήματα, τις περίεργες φραστικές συνάψεις ( που παραπέμπουν
σε επιρροές Κικής Δημουλά) και όρους των θεατρικών και μουσικών σπουδών της
Ρένας Αθανασοπούλου εκφράζουν αριστοτεχνικά τη φιλοσοφική της ,στοχαστική
ενατένιση.
Καταδύεται στο βυθό των λέξεων και ταξιδεύει στις αποχρώσεις
τους επιχειρώντας πολλαπλές εννοιολογικές συνάψεις που η ουσιαστική αξιοποίηση
τους πολλαπλασιάζει τις συνδηλωτικές δυνατότητες τους.
Η ΡέναΑθανασοπούλουέχει την αίσθηση
της διασύνδεσης της μορφής και κυρίως της ηχητικής διάστασης της γλώσσας και
του σημασιακού βάθους της.