Με μεγάλη συμμετοχή κόσμου (μεταξύ τους ο αντιδήμαρχος Βέροιας Α. Τσαχουρίδης, ο δημοτικός σύμβουλος με την ΛΑΣ Γ. Τσανάξιδης, αντιπροσωπεία του Συλλόγου Βλάχων με επικεφαλής τον πρόεδρό του Δ. Πίσκο, μέλη του Δ.Σ της ΕΛΜΕ κ.α) πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 18/3 στην «ΕΛΙΑ» η παρουσίαση του βιβλίου της Έφης Παυλίδου "Εκπαίδευση και εθνογλωσσική ενσωμάτωση των ξενόφωνων πληθυσμών στην Ελλάδα την περίοδο 1912-1940".Ηταν μία ξεχωριστή εκδήλωση με σημαντικές παρεμβάσεις για ένα βιβλίο πολλαπλά αξιόλογο- χρήσιμο και επίκαιρο.

Και με πολύωρο δημιουργικό διάλογο (άλλωστε υπήρχαν στις παρουσίες και πολλοί/ες κάτοχοι μεταπτυχιακών και διδακτορικών) μετά τις εισηγήσεις, δείγμα του ενδιαφέροντος που προκαλεί το συγκριμένο βιβλίο, που ήλθε "για να ταράξει τα νερά".

Για όσες/όσους "έχασαν" τη παρουσίαση το βιβλίο υπάρχει στο Βιβλιοπωλείο ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ.

(Πάντως υπάρχει η υπόσχεση ότι η παρουσίαση του θα γίνει το επόμενο διάστημα και από τον Σύλλογο Βλάχων της Βέροιας- μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες στον φιλόξενο χώρο τους- μιας και υπάρχουν πολλές αναφορές....)

Την εκδήλωση άνοιξε ο Δημήτρης Πυρινός διευθυντής Α/Θμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας, εκπροσωπώντας την ΕΜΙΠΗ που ήταν μαζί με τις εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ και το βιβλιοπωλείο ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ οι διοργανωτές της εκδήλωσης.

Για το βιβλίο μίλησαν ο αφυπηρετήσας καθηγητής ΑΠΘ Χρηστος Τζήκας, ο δημοσιογράφος-συγγραφέας Αλέκος Χατζηκώστας και η συγγραφέας Έφη Παυλίδου.

Στην ανάρτηση αυτή παρουσιάζουμε ολόκληρη την παρέμβαση του Α. Χατζηκώστα (Σε επόμενες αναρτήσεις θα παρουσιάσουμε και τις άλλες ομιλίες)

Όταν ετοιμάζαμε την εκδήλωση σκεφτόμουν έντονα τους στίχους του Τάσου Λειβαδίτη:

«ἀλλὰ ποιὸς σήμερα

ν᾿ ἀγοράσει ὀμπρέλες

 ἀπὸ ἀρχαίους κατακλυσμούς;»

Ποιος τελικά και γιατί χρειάζεται ένα τέτοιο βιβλίο; Στις μέρες της πανδημίας, της φτώχειας και του πολέμου, έχουν τελικά να μας προσφέρουν κάτι, παρόμοια βιβλία; Άραγε σε ποιους απευθύνεται;

Όμως και εδώ ο Τάσος Λειβαδίτης έγραψε:

«Κάποτε θα αποδίδουμε δικαιοσύνη μ’ ένα άστρο ή μ’ ένα γιασεμί σαν ένα τραγούδι που καθώς βρέχει παίρνει το μέρος των φτωχών»

Ας δούμε λοιπόν το βιβλίο πραγματικά ως γιασεμί , στις πλούσιες μυρωδιές γνώσης που μεταδίδει:

1.Πρόκειται για ένα βιβλίο προϊόν κοπιαστικής – πολύχρονης προσπάθειας από μία μάχιμη εκπαιδευτικό. Που αφιέρωσε πολύ χρόνο ψάχνοντας σε αρχεία πόλεων και υπουργείων, ανιχνεύοντας, αξιολογώντας και παρουσιάζοντας τεκμηριωμένα, πλήθος ντοκουμέντων, τα περισσότερα για πρώτη φορά. Και ταυτόχρονα έχουμε αξιοποίηση μεγάλου όγκου βιβλιογραφίας (πάνω από 150)  αλλά και της νομοθεσίας της εποχής. Ιδιαίτερα χρήσιμα για όσους/ες θέλουν να σκύψουν παραπάνω, στη εποχή.Γι’αυτό άλλωστε όπως έχω πληροφορηθεί συστήνεται πλέον και ως βιβλιογραφία στους φοιτητές.

2.Πρόκειται για ένα βιβλίο που με αφορμή την εκπαίδευση, ασχολείται με μία ολόκληρη κοινωνικό-οικονομική εποχή. Αυτή που έχει να κάνει με τα πρώτα βήματα του αστικού κράτους στη νέα του έκταση με την προσάρτηση των Νέων χωρών» (πλην Δωδεκανήσων). Όπου οι αστικές κυβερνήσεις εναλλάσσονται όμως ο πυρήνας της πολιτικής και στον χώρο της εκπαίδευσης παραμένει ο ίδιος. «Εθνική ομογένεια», εκπαίδευση ως θεσμός ιδεολογικός αλλά και στήριγμα αναπαραγωγής του αστικού καθεστώτος.

3.Πρόκειται για ένα βιβλίο που δεν καταγράφει- παραθέτει απλά γεγονότα (με γλαφυρό τρόπο και όχι απλά ακαδημαϊκό όπως θα διαπιστώσει κανείς) αλλά τα συνθέτει διαλεκτικά και τα χρησιμοποιεί για να εξάγει συμπεράσματα. Συμπεράσματα εξαιρετικά επίκαιρα και για το σήμερα.

4.Πρόκειται για ένα βιβλίο θαρραλέο. Καταπιάνεται με ζητήματα που κάποτε τα θεωρούσαν «εθνικά» και άρα δεν μπορούσε κάποιος να τα ανακαινίσει ή κυρίως να τα σχολιάσει.…Και όμως με επιστημονικό θάρρος τα ανατέμνει και καταλήγει σε εκτιμήσεις που προβληματίζουν ή και «στενα-χωρούν» όσους στο όνομα της μοναδικής- εθνικής σκέψης διέπραξαν πολλές «αμαρτίες» κατά το παρελθόν.

5.Πρόκειται για ένα βιβλίο χρήσιμο. Πρώτιστα για το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας. Η ιστορία της εκπαίδευσης δεν αφορά μόνο τους ιστοριοδίφες. Είναι ζώσα μνήμη, πηγή συμπερασμάτων για το σήμερα που οι αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις είναι αλλαγές στο περιτύλιγμα ενός περιεχομένου που έχει ως σταθερά την αναπαραγωγή του αστικού συστήματος και των εκάστοτε ιδεολογικών του προτεραιοτήτων.

6.Είναι ένα βιβλίο που «πατά» και στην εκπαιδευτική πραγματικότητα της Ημαθίας. Ενός νομός που είχε να ομογενοποιήσει γλωσσικά τόσο βλαχόφωνους, όσο και σλαβόφωνους. Αντιπαλότητες που κάποιες φορές αναζωπυρώθηκαν και τελευταία (πχ με τα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό). Πάρτε μία γεύση: Νομάρχης Θες/νικης Ι. Λαζάρου «οι ρουμανίζοντες της Βέροιας ήταν μεν λίγοι αλλά αποτελούσαν κοινότητα ουχί ευκαταφρόνητον ενισχυόμενοι διά Σχολείων και άλλων μέσων προπαγάνδας…και μισούν παν το ελληνικόν. Αντίθετα οι ελληνόφρονες βλαχόφωνοι εργάζονταν ως αληθείς Έλληνες και αποτελούσαν Εθνικήν δύναμιν παρόλο που η ελληνική πολιτεία δεν είχε την απαιτούμενη μέριμνα για τα σχολεία τους και γενικότερα για την πνευματική τους ανάπτυξη» (σελ. 313). Κρατήστε αυτά και δείτε την πορεία των πρώτων (μέρος τους φυσικά) στην Κατοχή…

7.Το βιβλίο τέλος έχει μία επικαιρότητα. Διαχρονικά οι διάφορες μειονότητες χρησιμοποιήθηκαν από τις κυρίαρχες τάξεις και τις μεγάλες δυνάμεις όχι ως γέφυρες φιλίας αλλά ως φιτίλια για τη επαναχάραξη συνόρων, για κάθε είδους επεμβάσεις για την δήθεν σωτηρία τους. Σε αντίθεση φυσικά με την θετική εμπειρία της ΕΣΣΔ για την αρμονική τους συνύπαρξη.

Ας κλείσουμε με τους στίχους και πάλι του Τάσου Λειβαδίτη:

«Κι εγώ ονειρεύτηκα έναν καλύτερο κόσμο,

φτωχή ανθρωπότητα, δεν μπόρεσες ούτε ένα κεφάλαιο να γράψεις ακόμα,

σαν σανίδα από θλιβερό ναυάγιο ταξιδεύει η γηραιά μας ήπειρος.»

Ας μην λοιπόν – με αφορμή και το βιβλίο- επαναλάβουμε ως λαοί τα λάθη του παρελθόντος και ας ταχθούμε επιτέλους με τη σωστή πλευρά της ιστορίας και της κοινωνικής εξέλιξης. Και το βιβλίο της Εφης βοηθά προς τη κατεύθυνση αυτή!

 

 

Σχόλια

• Δεν υπάρχουν σχόλια για αυτό το άρθρο.

Δεν σας επιτρέπεται η υποβολή σχολίων. Παρακαλούμε συνδεθείτε.