Άγιε Βασίλη, τούτη τη χρονιά άργησες να φανείς. Παγιδευμένος στο Χαλέπι έμεινες ανάμεσα στους όλμους της επαναστατικής αγάπης αδερφών, τους φιλικούς βομβαρδισμούς  συμμαχικών αεροπλάνων, την προστασία των βασιλικών  αρμάτων και τις ρομφαίες νεοφώτιστων πιστών. Το σακούλι σου αδειανό. Γεμάτη μόνο η καρδιά σου έλεος και η ματιά σου αίμα…

Ο Χριστός και ο Αλλάχ, νήπια ασυνόδευτα, μόλις που ξέφυγαν απ’ του Ηρώδη τη μανία και σκαλίζουν στα χαλάσματα για κάποιους σπόρους της παλιάς ευδαιμονίας. Περνούν με βάρκες πλαστικές την ερυθρά  Μεσόγειο, στοιβάζονται μες στις σκηνές του μαρτυρίου  και σιτίζονται με μάννα ευσπλαχνίας…

Του κόσμου η τάξη αναποδογυρίστηκε: Τα όνειρα ζώνονται με εκρηκτικά και κάνουν θρύψαλα την αθωότητα, τα φορτηγά λοξοδρομούν και πέφτουν μέσα στις γεμάτες αγορές, το αίμα παραφρόνησε και τρέχει μες στις συναυλίες, ο θάνατος αθέατος θερίζει τα τραγούδια μες στα κέντρα διασκέδασης, τις ιαχές της νίκης μες στα γήπεδα και τις ανύποπτες σκιές στις γειτονιές του κόσμου. Ο πανικός, ιός θανατηφόρος, ύπουλη κι ανίατη επιδημία εξαπλώνεται…

Οι Μάγοι με τα δώρα στα ψηλά γραφεία τους και τις καρέκλες των συσκέψεων σήμερα συσκευάζουν της Πανδώρας τα κουτιά με κόφτες για το υστέρημα της αισιοδοξίας μας, φόρους για το χαμόγελο και τις μπουκιές μας.

Καλές ειδήσεις είναι μόνο οι μη ειδήσεις κι οι διαφημίσεις…

Στις βορεινές της αυτοκρατορίας κομητείες έχουν έναν ήλιο τσουχτερό, έναν Βοριά που με τα παραγγέλματά του σου παγώνει ακόμη και τις προσευχές κι εκατομμύρια αστέρια αδιάφορα και μακρινά. Στήνουνε τείχη και συρματοπλέγματα αγκαθερά, με συμφωνίες καθορίζουν αριθμούς εισόδου και εξόδου, με διατάγματα του Καίσαρος απογραφές, και  οργανώνουν για τ’ αποδημητικά περιπλανώμενα πουλιά στρατόπεδα -τα λένε, κατ’ ευφημισμόν, χώρους φιλοξενίας-.

Αυτοί που θησαυρίζουν από τη μεταδιδόμενη σαν πυρκαγιά καταστροφή στέλνουν βοήθεια, συμβούλους, τεχνοκράτες και συνιστούν υπακοή στις εντολές, λιτότητα στα ψίχουλα και περισυλλογή στα οράματα των νεαρών αγγέλων με τις έτοιμες βαλίτσες για τα αεροδρόμια και τους σταθμούς…

Όμως εδώ στη γειτονιά μας, στην πατρίδα της μελίρρυτης Σαπφώς και του αδούλωτου δεσμώτη Προμηθέα,  αγωνίζεται ακόμη ο ήλιος να κρατήσει την πορεία του και το χαμόγελό του. Η πρόσχαρη σελήνη, ερωτευμένη πάντα με τον Ενδυμίωνα, από τον ουρανό ευλογεί μέσα στα πάρκα τις αγκαλιαστές σκιές, τους αναστεναγμούς και τα ψιθυριστά κρυφόλογα αγάπης. Τα άστρα κατεβαίνουν χαμηλότερα για να ζεστάνουν τα λιπόψυχα όνειρα και  τις μικρές τρεμουλιαστές ελπίδες.

Εμείς, με τη σακούλα όλο κι ελαφρύτερη, με τη ματιά πιο άδεια, το χαμόγελο πιο σκεπτικό, κρατάμε ακόμη μες στη χούφτα το υστέρημα για τα μελαχρινά άστεγα περιστέρια.

Πιστεύουμε στη μαγική δύναμη του εφτά: στο  Ουράνιο Τόξο μετά τον Κατακλυσμό με τις εφτά ανοιχτόχρωμες ελπίδες, στις εφτά παχιές ηλιόλουστες ημέρες ύστερα από τις δίσεκτες, ισχνές βραδιές, στα εφτά θαύματα, στην έβδομη ημέρα της ανάπαυσης, στου ονείρου τα εφτά κρυσφύγετα της σωτηρίας…

Πιστεύουμε ακόμη στον Άγιο Βασίλη, έναν από τους Επτά Σοφούς της Μικρασίας, που θα μας γλιτώσει από το άνοιγμα της Έβδομης σφραγίδας. Θα ξεφύγει τις παγίδες και θα ’ρθει μ’ ένα σακούλι ευλογίες να μας αναστήσει το κουράγιο, να μοιράσει την ψυχή του αντίδωρο να στυλωθούμε στις πιο δύσκολες στιγμές…

Βγάλτε δεκαεφτά χαμόγελα απ’ τα σεντούκια της καρδιάς να τον υποδεχτούμε. Κάντε έναν κύκλο με δεκαεφτά νεράιδες για τον καλαματιανό της άνοιξης. Κάντε έναν κύκλο με αγγέλους άσπρους, μαύρους, κίτρινους, κοκκινωπούς και μελαψούς για τον χασαποσέρβικο της λεβεντιάς. Εβίβα κι άσπρο πάτο! Τσουγκρίστε τις καρδιές κούπες γεμάτες μπρούσκο κόκκινο. Στα όνειρα, στους μύθους και στις προσευχές χωράνε όλα τα χαμόγελα και οι ελπίδες…

Αύριο, όπως πάντα, ξημερώνει μια καινούργια μέρα. Το μετεωρολογικό δελτίο την προβλέπει κρύα και ξερή, με μέτριους βοριάδες κι έναν ήλιο με τα δόντια.

Συναθροισθέντες εκ περάτων κόβουμε τη βασιλόπιττα και πέφτει το φλουρί στο αγγελούδι με τα τέσσερα φεγγάρια στα μαλλιά. Πυροτεχνήματα τα μάτια εκτοξεύουν άστρα λαμπερά. «Ήρθε! Ήρθε! Άκουσα τα βήματα!..» Μικρές χαρές, διάττοντες στην παγωμένη νύχτα, που πέφτουν απ’ τον ουρανό, για να γεμίσουν τις ρωγμές και τα κενά της αισιοδοξίας μας…

Πρωτοχρονιά του δεκαεφτά. Τοπίο χειμωνιάτικο, διαβάτες λιγοστοί και κουμπωμένοι μέχρι τον λαιμό, χαιρετισμοί, ευχές, βγαίνουν τα γάντια για τη γνήσια επικοινωνία μιας εγκάρδιας χειραψίας, στους σηματοδότες ανοιχτές παλάμες ξυλιασμένες, στα σκαλιά της εκκλησίας μια κουκουλωμένη Παναγιά μ’ ένα κουτάκι στου Χριστού τα πόδια και στους δρόμους «…η ζωή τραβάει την ανηφόρα με σημαίες και με τραγούδια…»  για τον μακρινό έβδομο ουρανό της ευτυχίας…

Βιογραφικό του Γιάννη Τζανή

 

Ο Γιάννης Τζανής γεννήθηκε το 1943 στη Γερακαρού Θεσσαλονίκης από γονείς αγρότες, πρόσφυγες Μικρασιάτες. Από το 1952 ζει στη Θεσσαλονίκη. Είναι έγγαμος με τη φιλόλογο Μαρία Αγοραστού και έχουν δυο παιδιά (Παναγιώτα, Γιώργος) και μια εγγονή (Μαρία). Σπούδασε φιλολογία και είναι Διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Διετέλεσε Διευθυντής σχολείων, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων, Υποδιευθυντής και αναπληρωτής Διευθυντής Περιφερειακού Επιμορφωτικού Κέντρου (Π.Ε.Κ.), Προϊστάμενος Επιστημονικής Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Κεντρικής Μακεδονίας και Αναπληρωτής του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας. Δίδαξε στη Φιλοσοφική Σχολή A.Π.Θ. και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Διετέλεσε μέλος Επιτροπής Κρίσης Διδακτικών βιβλίων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, του Συμβουλίου Επιλογής Σχολικών Συμβούλων του Υπουργείου Παιδείας και της Επιτροπής Ονοματοθεσιών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. 
Είναι μέλος της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (για τα έτη 2012 και 2013), Πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. "Φιλόλογος" και Υπεύθυνος του επιστημονικού περιοδικού "ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ" που εκδίδει ο σύλλογος, Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, Γενικός Γραμματέας του Κέντρου Πολιτισμού και Βιβλίου Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Φίλων Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας -Θράκης και μέλος της Ελληνικής Ιστορικής Εταιρείας, της Εταιρείας Βυζαντινών Ερευνών, της Συντακτικής Επιτροπής του περιοδικού "Φιλόλογος". Ήταν για δέκα χρόνια Υπεύθυνος Πολιτιστικής εκπομπής τηλεοπτικού καναλιού (παρουσίαση βιβλίων, λογοτεχνών και καλλιτεχνών). Μέλος Κριτικών Επιτροπών σε αρκετούς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Παρουσίασε το έργο πολλών λογοτεχνών με δημοσιεύσεις, εισηγήσεις, διαλέξεις και βιβλιοπαρουσιάσεις. Πήρε μέρος σε πολλά συνέδρια (επιστημονικά, παιδαγωγικά και λογοτεχνικά), σεμινάρια και ημερίδες ως μέλος της οργανωτικής επιτροπής, ως εισηγητής και ως σύνεδρος.
Δημοσίευσε ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, παραμύθια, μεταφράσεις, ανθολόγια, λιμπρέτα για μουσική, άρθρα, κριτικές, επιφυλλίδες, μελέτες για τη λογοτεχνία και την ιστορία και ιστορικούς χάρτες.
Συνεργάστηκε με διάφορα λογοτεχνικά ή φιλολογικά περιοδικά και εφημερίδες ("Φιλόλογος", "Φιλολογική" "Παραφυάδα", "Υδρία", "Νέα Σύνορα", "Βορειοελλαδικά", "Φαέθων", "Αναζητήσεις", "Τριγώνιο", "Hπειρωτικά Γράμματα", "Μαθητής" "Foudulire", "Παρέμβαση", "Νέα Σκέψη", "Πνευματική ζωή" "Εύλογον" κ.ά.), με ηλεκτρονικά περιοδικά, διαδικτυακά μέσα και ιστοσελίδες. Πολλές εισηγήσεις και επιστημονικές μελέτες του βρίσκονται σε Πρακτικά Συνεδρίων, σε επιστημονικές Επετηρίδες, σε αφιερωματικούς τόμους και σε περιοδικά.
Έχει εκδώσει 10 επιστημονικά βιβλία σχετικά με τη λογοτεχνία και την ιστορία, 10 ποιητικές συλλογές, 6 πεζογραφικά βιβλία (διηγήματα, μυθιστορήματα, παραμύθια) και 8 ανθολόγια μαθητικής ποίησης. 
Ασχολήθηκε συστηματικά με την ποίηση στη Μακεδονία και στη Θράκη κατά την αρχαία και βυζαντινή περίοδο και το 1997 δημοσιεύτηκαν από τον Οργανισμό Πολιτιστικής Πρωτεύουσας δύο ογκώδη βιβλία του (από 500 περίπου σελίδες) για τα αρχαία και βυζαντινά επιγράμματα στη Μακεδονία και στη Θράκη.
Το 2007 σε συνεργασία με τον Πέτρο Μπέσπαρη δημοσίευσαν το ογκώδες βιβλιογραφικό έργο (712 σελίδες) "Η λογοτεχνική δημιουργία της Βόρειας Ελλάδας (1875 - 2007). Απόπειρα βιβλιογραφικής καταγραφής", μια μακροχρόνια μελέτη να καταγραφούν όλοι όσοι δημοσίευσαν λογοτεχνικά βιβλία (2300 περίπου λήμματα με βιογραφικό, εργογραφία και παραπομπές σε βιβλιογραφία).
Ποιήματά του έχουν ανθολογηθεί σε διάφορες ανθολογίες και κάποια έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, στα αγγλικά, στα σερβικά, στα ρουμανικά, στα αλβανικά και στα Ιταλικά. Χάρτες, μεταφράσεις και ποιήματά του βρίσκονται σε διδακτικά βιβλία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Πολλά ποιήματά του έχουν μελοποιηθεί (Νίκος Αστρινίδης, Λευτέρης Αερόπουλος, Καμπάνης Σαμαράς, Δημήτρης Θέμελης) και παρουσιάζονται σε συναυλίες.
Έχει τιμηθεί με Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών της Τάξης των Γραμμάτων και Τεχνών το Δεκέμβριο του 2010 για το βιβλίο "Η λογοτεχνική δημιουργία της Βόρειας Ελλάδας 1875-2007: Απόπειρα βιβλιογραφικής καταγραφής" (γραμμένο μαζί με τον Μπέσπαρη Πέτρο), με Βραβείο Ποιητικού Διαγωνισμού της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. (1974), Βραβείο του Α΄ Αλεξάνδρειου ποιητικού διαγωνισμού (1975), Πρώτο Βραβείο Ποίησης της Ελληνικής Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων και του Ιδρύματος Λαιμού (1989), Έπαινο του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (2004), Πρώτο Βραβείο του 2ου Φεστιβάλ Ποίησης Θεσσαλονίκης (2006), με Αριστείο του Συνδέσμου Εκδοτών Βόρειας Ελλάδας για τη συνολική πνευματική προσφορά του (1994) και με Αριστείο του Δήμου Καλαμαριάς (2001). Το 2004 το μυθιστόρημά του "Ο Ζηλωτής του ονείρου" ήταν στη Βραχεία Λίστα (5 καλύτερα βιβλία της χρονιάς) για τα βραβεία του περιοδικού ΔΙΑΒΑΖΩ. Για το έργο και την προσφορά του διατύπωσαν ευνοϊκές κριτικές (με δημοσιεύσεις ή επιστολές) κάποιοι από τους σημαντικότερους εκπροσώπους των γραμμάτων και της λογοτεχνίας μας και έγιναν αρκετές τιμητικές εκδηλώσεις από διάφορους φορείς.

Σχόλια

• Δεν υπάρχουν σχόλια για αυτό το άρθρο.

Δεν σας επιτρέπεται η υποβολή σχολίων. Παρακαλούμε συνδεθείτε.