Του Αλέκου Χατζηκώστα *

Τιμώντας την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, τιμώντας το μεγάλο  ΟΧΙ του ελληνικού λαού. Η 28η του Οκτώβρη είναι η επέτειος που ο ελληνικός λαός όρθωσε το ανάστημά του ενάντια στην ιμπεριαλιστική εισβολή του ιταλικού φασισμού στα 1940 και ενώ μαινόταν ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Το ΟΧΙ του λαού εκφράστηκε και μετά την εισβολή και κατοχή από τους Γερμανούς ιμπεριαλιστές, με την παλλαϊκή ένοπλη Αντίσταση.Την περίοδο του πολέμου υπήρξαν στην Ελλάδα και παγκόσμια δύο διαφορετικοί κόσμοι. Από τη μια μεριά οι πολλοί, οι λαϊκές δυνάμεις που στη χώρα μας με πρωτοπορία το ΚΚΕ και το ΕΑΜ που οργάνωσαν την Αντίσταση, από την άλλη οι λίγοι, οι πλούσιοι με τα αστικά κόμματα και τις εθνοπροδοτικές οργανώσεις, που συνεργάστηκαν με τους κατακτητές.

Με την επίθεση και εισβολή των Ιταλών φασιστών στην Ελλάδα το ΚΚΕ πήρε την πρωτοβουλία για τον παλλαϊκό ξεσηκωμό. Στις 2 Νοέμβρη του 1940, σ' όλες τις αθηναϊκές εφημερίδες δημοσιεύτηκε το 1ο ανοιχτό γράμμα του φυλακισμένου στα μπουντρούμια της Γενικής Ασφάλειας ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη προς τον λαό της Ελλάδας, που καλούσε σε αγώνα ενάντια στον φασισμό του Μουσολίνι "για μια καινούρια Ελλάδα της δουλειάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση και από κάθε εκμετάλλευση, μ' έναν πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό. Όλοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θα 'ναι νίκη της Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο πλευρό μας".

Με ηρωισμό ο λαός, οι φαντάροι και οι αξιωματικοί απέκρουσαν τους Ιταλούς εισβολείς. Πολέμησαν γενναία υπερασπιζόμενοι την πατρίδα και δεν έριξαν απλά μερικούς "πυροβολισμούς για την τιμή των όπλων", όπως περίμενε η δικτατορία του Μεταξά και η ηγεσία του Στρατού, γιατί δεν πίστευαν ότι μπορούσαν να νικήσουν λόγω της υπεροχής του αντιπάλου σε πολεμικά μέσα.

Όταν τον Απρίλη του 1941 επιτέθηκε η ναζιστική Γερμανία και ενώ ο ελληνικός στρατός πολεμούσε τους Ιταλούς, χωρίς να έχει ακόμη ηττηθεί στρατιωτικά, δόθηκε η εντολή για συνθηκολόγηση άνευ όρων.

Με τη συνθηκολόγηση ένα τμήμα των πολιτικών δυνάμεων της πλουτοκρατίας μαζί με την τότε κυβέρνηση, αρπάζοντας τα κρατικά αποθέματα σε χρυσό εγκαταστάθηκε στη Μ. Ανατολή όπου υπό την προστασία των Βρετανών, απόντες από τον αντιστασιακό αγώνα, σχεδίαζαν πώς θα διατηρήσουν την εξουσία τους μετά τον πόλεμο. Ο βασιλιάς επίσης εγκατέλειψε τον λαό και τη χώρα και πήγε στο Λονδίνο.

Πριν φύγουν προχώρησαν στην έσχατη απανθρωπιά, παραδίδοντας στους ναζί τους κομμουνιστές και άλλους πολιτικούς κρατούμενους, που η κυβέρνηση Μεταξά είχε αρνηθεί το αίτημά τους να τους αφήσει να πολεμήσουν στην πρώτη γραμμή. Η δικτατορία τους προόριζε για τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως και έγινε για όσους δεν κατάφεραν να αποδράσουν.

Ένα άλλο τμήμα συνεργάστηκε ανοιχτά µε τον κατακτητή. Ήταν οι δωσίλογοι, οι ταγματασφαλίτες και οι μαυραγορίτες, που έφτιαξαν ολόκληρες περιουσίες από την εκμετάλλευση του λαού. Έστησαν μαζί με τους χιτλερικούς, και σε συνεννόηση με τους Άγγλους, τα περιβόητα "Τάγματα Ασφαλείας", για να χτυπήσουν το ΕΑΜ, στο οποίο ήταν οργανωμένη η μεγάλη πλειοψηφία του λαού. Οι βιομήχανοι, οι μεγαλέμποροι, οι τραπεζίτες στην Ελλάδα και με το κατοχικό καθεστώς συνέχιζαν να πλουτίζουν όταν ο λαός πέθαινε από την πείνα.

Το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ - ο λαϊκός στρατός, η ΕΠΟΝ - η οργάνωση της νεολαίας, με πρωτεργάτη το ΚΚΕ, σήκωσαν το βάρος της οργάνωσης της Αντίστασης και της προστασίας του πληθυσμού από την πείνα και την επιστράτευση για τα κάτεργα των ναζί. Απελευθέρωσαν την Ελλάδα από την τριπλή φασιστική κατοχή, τη ναζιστική Γερμανία, τη φασιστική Ιταλία, τη φασιστική Βουλγαρία. Ενώ οι αστικές πολιτικές δυνάμεις καλούσαν τον λαό σε υποταγή και μετά την απελευθέρωση χτύπησαν τον απελευθερωτή λαό για να εξασφαλίσουν την εξουσία του άδικου εκμεταλλευτικού συστήματος.

Σήμερα, που ο λαός μας τιμά την Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, τα διδάγματα των αγώνων της κρίσιμης δεκαετίας του '40 παραμένουν ζωντανά και επίκαιρα.

Καμία "εθνική ενότητα" δεν μπορεί να υπάρξει, ούτε στον πόλεμο, σε μια ταξικά διαιρεμένη, άδικη κοινωνία. Οι καπιταλιστές, οι κερδοσκόποι, οι μεγαλοεργολάβοι, οι τραπεζίτες έχουν πατρίδα και θεό τους το κέρδος, την εκμετάλλευση.

Το τέλος του Β' ΠΠ το έγραψαν οι λαοί, με μπροστάρη τον λαό της Σοβιετικής Ένωσης και τον Κόκκινο Στρατό που τσάκισε τον φασισμό. Την 1η Μάη του 1945 η σημαία της ΕΣΣΔ κυμάτισε στο Βερολίνο. Αυτή η σημαία είχε μαζί της το τίμημα, τη θυσία 20 εκατομμυρίων νεκρών Σοβιετικών πολιτών.

Στη συνέχεια, και ως αποτέλεσμα της Αντιφασιστικής Νίκης, οι λαοί κάποιων χωρών σε Ευρώπη και Ασία νίκησαν και την πλουτοκρατία στη χώρα τους και άρχισαν να χτίζουν μια νέα κοινωνία χωρίς εκμεταλλευτές, χωρίς αδικία, χωρίς πλούσιους και φτωχούς, μια κοινωνία για την ευημερία όλων των ανθρώπων του μόχθου.

Αποδείχτηκε ότι ο οργανωμένος λαός όταν αποφασίσει να αντισταθεί και να αντεπιτεθεί έχει ανεξάντλητες, ακαταμάχητες δυνάμεις και μπορεί να νικήσει κάθε αντίπαλο και εχθρό που θεωρείται ανίκητος.

Οι πόλεμοι δεν προκαλούνται τυχαία, ούτε επειδή το θέλουν κάποιοι μανιακοί. Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν το αποτέλεσμα της καπιταλιστικής κρίσης της δεκαετίας του '30 και των αντιθέσεων μεταξύ των ιμπεριαλιστικών χωρών για το ξαναμοίρασμα του κόσμου, που μόνο ένοπλα μπορούσαν να επιλυθούν. Ο φασισμός είναι γέννημα - θρέμμα του συστήματος, η πιο αντιδραστική μορφή διαχείρισής του. Το ιμπεριαλιστικό σύστημα γεννά τον φασισμό και τον πόλεμο.

Σήμερα, καίει η φωτιά του πολέμου στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή. Οι πολεμικές προετοιμασίες των ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων κλιμακώνονται επικίνδυνα και έρχεται πιο κοντά η γενίκευση του πολέμου. Αιτία των πολέμων είναι οι ανταγωνισμοί για τη μοιρασιά του πλούτου και των δρόμων μεταφοράς του. Όταν εμείς βλέπουμε να δολοφονούνται άμαχοι και παιδιά στην Παλαιστίνη, οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι βλέπουν να αυξάνονται τα κέρδη τους.

Τα κέρδη των καπιταλιστών υπηρετεί η κυβέρνηση της χώρας μας και τα άλλα αστικά κόμματα, μέσα από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Στηρίζουν την εμπλοκή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, μετατρέποντας τον λαό μας σε θύτη άλλων λαών και σε στόχο αντιποίνων.

Η θέση λαού και νεολαίας είναι με τη σωστή πλευρά της Ιστορίας, με τους λαούς της Παλαιστίνης και της Λιβύης, που δολοφονεί το εγκληματικό χέρι του κράτους του Ισραήλ, με τις πλάτες των ΗΠΑ και της ΕΕ. Είναι ενάντια στους ιμπεριαλιστές, τους εκμεταλλευτές του λαού, ενάντια στους πολέμους τους με θύματα τους λαούς.

Το σύγχρονο λαϊκό ΟΧΙ  σημαίνει πάλη για να απεμπλακεί η Ελλάδα από τους πολέμους, να κλείσουν οι ΝΑΤΟικές βάσεις του θανάτου, να γυρίσουν στην Ελλάδα οι φρεγάτες και όλα τα στρατιωτικά τμήματα που δρουν εκτός των συνόρων, να φύγει η Ελλάδα από ΝΑΤΟ - ΕΕ. Σημαίνει ΟΧΙ στους μισθούς και στις συντάξεις πείνας, στην ανεργία, τη φτώχεια, την ανασφάλεια, τον φόβο για το αύριο, τις διακρίσεις στην πρόσβαση στην Παιδεία και την Υγεία.

Τιμή και δόξα στους τους λαϊκούς αγωνιστές, σε όσους έδωσαν και τη ζωή τους, είτε έμειναν ανάπηροι πολεμώντας για να διώξουν τον Ιταλό φασίστα, σε όλους τους ήρωες του αγώνα της δεκαετίας 1940!

Τιμή και δόξα στους λαϊκούς αγωνιστές που έγραψαν ακόμη και με το αίμα τους το μεγάλο ΕΠΟΣ της Αντίστασης και της Απελευθέρωσης από την Κατοχή!

* Δημοσιογράφος-συγγραφέας

πρώτη δημοσίευση εφημερίδα ΒΕΡΟΙΑ 27/10/2025