«Προσφέρουμε εργάτες, νέους άνδρες και γυναίκες... Χριστιανούς, με μητρική γλώσσα τα Αγγλικά. Είναι κοντοί, με σωματική αντοχή και εμπειρία στα θερμοκήπια φράουλας».Τα λόγια αυτά δεν είναι από καμιά ταμπέλα δουλεμπόρων του 19ου αιώνα, αλλά από διαφήμιση ενός από τα σύγχρονα «δουλεμπορικά» γραφεία. Απ' αυτά που ξεφυτρώνουν τους τελευταί... Περισσότερα
Η συνοικία της Κυψέλης... ξαναψιθύρισε τις ιστορίες της μέσα από το βιβλίο του Μίλτου Κλοκίδη
Το βιβλίο του Μιλτιάδη Κλοκίδη με τίτλο: «ΚΥΨΕΛΗ. Η ιστορία της συνοικίας», παρουσιάστηκε το απόγευμα της Τετάρτης 1 Οκτωβρίου 2025 στον εκθεσιακό χώρο του Χώρου Τεχνών. Η παρουσίαση εντάχθηκε στο πλαίσιο της Εβδομάδας Τοπικής Ιστορίας και Πολιτισμού που διοργανώνει η Εταιρεία Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ν. Ημαθίας (Ε.Μ.Ι.Π.Η.) και πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Κοινωφελή Επιχείρηση Πολλαπλής Ανάπτυξης (ΚΕΠΑ) Δήμου Βέροιας. Πολιτισμού της Ε.Μ.Ι.Π.Η.
Την εκδήλωση χαιρέτισε και συντόνισε ο πρόεδρος της Ε.Μ.Ι.Π.Η. Νίκος Βουδούρης, ο οποίος μετέφερε και το μήνυμα του Χρήστου Ζαμπούνη, που δεν κατάφερε να παραβρεθεί στην εκδήλωση. Χαιρετισμό απηύθυνε και ο πρόεδρος της ΚΕΠΑ Κώστας Ρίζος.
Για το βιβλίο μίλησαν οι: Νίκος Αντωνιάδης, εκπαιδευτικός, Ευθύμης Τρίγκας, μηχανολόγος μηχανικός - δημοτικός σύμβουλος Βέροιας, Αλέκος Χατζηκώστας, δημοσιογράφος - συγγραφέας και Στέργιος Παζαρτζικλής, ιστορικός - αν. μέλος Δ.Σ. Ε.Μ.Ι.Π.Η., ενώ κατά τη διάρκεια της παρουσίασης το κοινό είχε την ευκαιρία να βλέπει φωτογραφίες εποχής, από την Κυψέλη και τους ανθρώπους της, οι οποίες βρίσκονται και στο βιβλίο.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος Βέροιας Κώστας Βοργιαζίδης, η σύζυγος του αείμνηστου Μίλτου Κλοκίδη, Ελευθερία καθώς και τα παιδιά του, Γιώργος και Γιούλη, το δεξί χέρι του Μίλτου Κλοκίδη και κάτοικος της Κυψέλης, Δημήτρης Νέστορας, ο περιφερειακός σύμβουλος Γιάννης Τσαναξίδης, ο δημοτικός σύμβουλος Χρήστος Μακρίδης, πολλοί κάτοικοι της Κυψέλης και όχι μόνο, άνθρωποι που γνώριζαν τον συγγραφέα και τη δράση του, δίνοντας έτσι στην εκδήλωση και μια μορφή «μνημοσύνου».
Παίρνοντας τον λόγο ο Νίκος Αντωνιάδης, είπε πως σήμερα τιμούμε έναν άνθρωπο, μια ιδέα, μια γειτονιά. Μια γειτονιά με ιστορία, πολυμορφία και αντιθέσεις, που γνώρισε δόξες και δυσκολίες. Κάποτε γεμάτη ζωή, άλλοτε παραμελημένη, όμως μέσα σε αυτή τη γειτονιά γεννήθηκε μια προσπάθεια. Ένας άνθρωπος, ο Μίλτος Κλοκίδης, που μπόρεσε να κινητοποιήσει μια ολόκληρη κοινότητα, σηκώθηκε όρθιος και είπε "Εγώ μπορώ να κάνω κάτι και να αλλάξω το χώρο γύρω μου" και άφησε το αποτύπωμά του στο χρόνο, δουλεύοντας με κόπο και αφοσίωση, αθόρυβα, χωρίς να ζητάει αναγνώριση ή ανταμοιβή, με πολλά εργαλεία και γεμάτη καρδιά. Πήρε όπως είπε, μια γειτονιά που έμοιαζε με ζούγκλα και την έκανε ξανά ανθρώπινη, με τη συνδρομή όλων των κατοίκων και δεξί χέρι τον Δημήτρη Νέστορα.
«Δεν βελτίωσε μόνο το τοπίο, αλλά μας θύμισε ότι οι γειτονιές δεν είναι μόνο οι τοίχοι και τα πεζοδρόμια, είναι οι άνθρωποι και η συλλογική μας ζωή και ότι το σπίτι μας δεν τελειώνει στην πόρτα μας. Το βιβλίο έρχεται να μας θυμίσει ότι η Κυψέλη δεν είναι απλά ένα όνομα στο χάρτη αλλά ένας ζωντανός οργανισμός, που σφύζει από ζωή, ιστορίες, ανθρώπους», σημείωσε, ενώ χαρακτήρισε το βιβλίο ως παρακαταθήκη, ως μια μαρτυρία αγάπης, αγώνα και ελπίδας, ως μια πρόσκληση να δούμε τη γειτονιά μας με άλλα μάτια και να αναλάβουμε την ευθύνη για τον τόπο που ζούμε, λέγοντας παράλληλα πως ο ίδιος ο Μίλτος Κλοκίδης μας δίδαξε πως η αγάπη για τον τόπο μας δεν εκφράζεται με μεγάλα λόγια αλλά με μικρές, καθημερινές πράξεις.
Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο Ευθύμης Τρίγκας, εκ της νεότερης γενιάς της Κυψέλης, λέγοντας πως η περιοχή, που αρχικά ονομαζόταν «Κάτω Ελιά», δημιουργήθηκε ως συνοικισμός από ανθρώπους του μόχθου, που κατάφεραν να την αναδείξουν και να μετονομαστεί «Κυψέλη».
Αναφέρθηκε στη δράση που ανέλαβε ο Μίλτος Κλοκίδης και η ομάδα του, που μέσα από τα συλλογικά όργανα που συγκροτήθηκαν, όπως η Επιτροπή Συνοικιακής Ανάπτυξης, ο Ποδοσφαιρικός Όμιλος Κάτω Ελιάς ή ΠΟΚΕ και η Επιτροπή Νεολαίας και με τη συνεργασία όλων των κατοίκων, κατάφεραν να μετατρέψουν τον εγκαταλελειμμένο αυτό το τόπο, χωρίς οικοδομικό σχέδιο, δρόμους και πλατείες, δημοτικό φωτισμό, αποχετευτικό δίκτυο, σε
Όπως είπε, με δικά τους μέσα και χρήματα, κατασκευάστηκε αποχετευτικό δίκτυο, τμήμα ύδρευσης, καθαρισμός και δημιουργία γηπέδων, δημιουργία Κέντρου Νεότητας, διάνοιξη οδών, διαμόρφωση κοίτης παραπόταμου Τριποτάμου, παιδική χαρά, αλλά και μια σειρά από πολιτιστικές και πνευματικές εκδηλώσεις και δράσεις.
«Ο Μιλτιάδης Κλοκίδης, ως κινητήρια δύναμη αυτής της συνοικίας, κατάφερε με την ομάδα του να πείσουν τις δημοτικές αρχές για πράγματα που σήμερα θεωρούμε αυτονόητα. Συγκρούστηκε και ανέλαβε κινδύνους, υπήρξε φωτεινό παράδειγμα για τη νεολαία της περιοχής, οι οποίοι συνέχισαν το όραμά του», σημείωσε, ενώ χαρακτήρισε τον Μίλτο, ως έναν άνθρωπο ανιδιοτελή, βαθιά δοτικό, μια πατρική φιγούρα, που χαιρόταν να βλέπει τους νέους και τα παιδιά της Κυψέλης να απολαμβάνουν την γειτονιά. «Δεν ήταν απλά ένας ενεργός πολίτης, αλλά ένα σύμβολο της εποχής που το εμείς ήταν πάνω από το εγώ», είπε κλείνοντας ο κ. Τρίγκας.
Τον λόγο πήρε ο Αλέκος Χατζηκώστας που έζησε 40 χρόνια στην Κυψέλη, εξιστορώντας περιστατικά από τα τέλη της δεκαετίας του '50, όπου η γειτονιά ακόμα ήταν εκτός σχεδίου και τα σπίτια που έχτιζαν οι κάτοικοι, κατεδαφιζόταν και πώς μια ομάδα γυναικών από την γειτονιά κατάφεραν να τα σώσουν, κάνοντας στην ουσία «μπλόκο» στην αυτοκινητοπομπή που μετέφερε τον Καραμανλή για τα εγκαίνια του Φράγματος, προκειμένου να του μεταφέρουν το πρόβλημα.
Μετέφερε ιστορίες από την πάνω και την κάτω γειτονιά, την «ταξική» τους διαφορά, ενώ αναφέρθηκε και στην περίοδο της Δικτατορίας με χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από τις τακτικές επισκέψεις της Χωροφυλακής καθώς, όπως είπε, θεωρούνταν «κομμουνιστικός πυρήνας, κομμουνιστικό άντρο» λόγω βιβλιοθήκης και... Καζαντζάκη. Αναφέρθηκε στην περίοδο μετά της Δικτατορίας και την ευρύτερη, κοινωνικοπολιτική δράση του Συλλόγου της Κυψέλης.
Τέλος, τον λόγο πήρε ο Στέργιος Παζαρτζικλής, ο οποίος είπε πως έμαθε την ιστορία της Κυψέλης μέσα από το βιβλίο και εντυπωσιάστηκε με την διττή του σημασία. «Αν εξεταστεί από ιστορικής πλευράς, θα δούμε αυτό που ονομάζουμε "ιστορία από τα κάτω", καθώς η ιστορία δεν είναι μόνο τα μεγάλα γεγονότα και οι μεγάλες προσωπικότητες αλλά είναι και τα "μικρά" γεγονότα, οι ιστορίες καθημερινών ανθρώπων και τον ρόλο τους στη διαμόρφωση της ιστοριογραφίας. Μέσα από τις διηγήσεις "βουτάμε" στη βάση της κοινωνίας. Το άλλο κομμάτι, το πιο κοινωνικό, είναι η δράση του Συλλόγου από το '66 και τον ίδιο τον Κλοκίδη μέσα σε αυτή. Είναι πιο πολύ σαν "ημερολόγιο". Από εκεί απορρέει η αξία του πραγματικού ενεργού πολίτη, που το σπίτι του δεν τελειώνει στην πόρτα του και παλεύει για το εμείς και όχι για το εγώ», λέγοντας πως αυτό είναι το σημαντικότερο που θα πάρει ο αναγνώστης από το βιβλίο, καθώς και την ανάγκη να παλέψουμε όλοι για κάτι καλύτερο.
Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο γιος του Μιλτιάδη Κλοκίδη, ο Γιώργος Κλοκίδης, ευχαριστώντας συγκινημένος όσους συντέλεσαν στην έκδοση του βιβλίου, τον κόσμο και τους ομιλητές, ενώ έκανε αναδρομή στην μεγάλη εκδήλωση, τον Μάριο του 1986, στο μορφωτικό κέντρο της Κυψέλης όπου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση, στην οποία τιμήθηκαν όσοι βοήθησαν και συμπαραστάθηκαν στους αγώνες της συνοικίας, αναφέροντας κάποια από τα ονόματα που αναγράφονται και στο βιβλίο. Έκλεισε με την αναφορά σε ένα χαρακτηριστικό του πατέρα του, «το εγώ και το εμείς» που όπως είπε, πρότασσε πάντα το «εμείς», καθώς μόνο έτσι προοδεύει μια κοινωνία.
Η κόρη του Μιλτιάδη Κλοκίδη, Γιούλη Κλοκίδη, διάβασε το χειρόγραφο του κ. Δημήτρη Νέστορα, το οποίο ξεκινούσε με το πώς πήρε η Κυψέλη το όνομά της, με «νονό» όπως είπε τον τότε Δήμαρχο Γιώργο Τσαλέρα, κάνοντας μια αναδρομή της γειτονιάς από την εποχή που άρχισαν να εγκαθίσταται οι πρώτοι κάτοικοι.
Όπως γράφει ο κ. Νέστορας, στη δεκαετία του '70 λεγόταν «Κάτω Ελιά», με την Βέροια, φτωχομάνα και γη των εργατών, δεχόταν κόσμο από όλη την Ελλάδα, προκειμένου να εργαστούν στον κάμπο και την ανοικοδόμηση και αλλού. Ο κάθε ένας προσπαθούσε να πάρει ένα οικοπεδάκι, να κάνει ένα καλυβάκι να στεγάσει την οικογένειά του, με μεγάλο κόπο στη μεταφορά των υλικών καθώς δεν υπήρχαν δρόμοι. Ξεκίνησαν με την ίδρυση Συλλόγου, με μπροστάρη τον Μίλτο Κλοκίδη και πρώτο μέλημα τη διάνοιξη δρόμου, τους υπονόμους, την υδροδότηση των σπιτιών και τον φωτισμό. «Σε επίσκεψη του Δημάρχου Γιώργου Τσαλέρα και βλέποντάς μας να εργαζόμαστε με τόση επιμέλεια, ονόμασε την γειτονιά "Κυψέλη". Έτσι έγινε η ονοματοδοσία», ενώ στο χειρόγραφο αναφερόταν και στο ποτάμι που διαπερνούσε την γειτονιά και που με μεγάλο κόπο οι κάτοικοι κατάφεραν να κατασκευάσουν ένα μεγάλο κανάλι - αγωγό που μετέτρεψε τον άλλοτε σκουπιδότοπο, σε όαση χαράς για όλους.
Τέλος, τον λόγο εκ μέρους του κοινού και κατοίκων της γειτονιάς, πήρε η κυρία Μαρίνα Μπανιά, που αφού μετέφερε τις δικές της εμπειρίες και ιστορίες από την γειτονιά της, αλλά και ιστορίες από την δράση του Μιλτιάδη Κλοκίδη, πρότεινε να μετονομαστεί η πλατεία της Κυψέλης σε «Πλατεία Μιλτιάδη Κλοκίδη».
Στο τέλος της εκδήλωσης, το κοινό είχε την ευκαιρία να ανταλλάξει απόψεις και αναμνήσεις, καθώς και να προμηθευτεί το βιβλίο.